Kręgosłup człowieka składa się z 33-34 kręgów. Wyróżniamy w nim następujące odcinki:
• szyjny – zbudowany z 7 kręgów szyjnych
• piersiowy – zbudowany z 12 kręgów piersiowych
• lędźwiowy – zbudowany z 5 kręgów lędźwiowych
• krzyżowy – zbudowany z 5 kręgów zrośniętych w kość krzyżową
• ogonowy – zbudowana z 4-5 kręgów zrośniętych w kość guziczną
![]() |
Kręgosłup ludzki |
Budowa typowego kręgu:
Przeciętny kręg składa się z trzonu, łuku (zbudowany z dwóch blaszek), otworu międzykręgowego, wyrostków stawowych: górnych (2), dolnych (2) i poprzecznych (2) oraz wyrostka kolczystego.
Kręgami o nietypowej budowie są dwa pierwsze kręgi odcinka szyjnego: dźwigacz (zwany też kręgiem szczytowym lub atlasem) oraz obrotnik. Pierwszy z nich posiada trzonu (ma natomiast dwa łuki), drugi natomiast posiada tzw. ząb. Atlas jest połączony z czaszką za pomocą dwóch stawów, które umożliwiają wykonywanie ruchów potakujących. Z obrotnikiem natomiast jest zestawiony w sposób umożliwiający wykonywanie ruchów przeczących. Kręgi odcinka piersiowego posiadają powierzchnie stawowe, za pomocą których łączą się z żebrami.
Krzywizny kręgosłupa:
Krzywizny kręgosłupa to fizjologiczne esowate wygięcie kręgosłupa (widoczne gdy patrzymy z boku na kręgosłup).
W prawidłowo ukształtowanym kręgosłupie występują:
• lordozy, czyli wygięcia do przodu w odcinku szyjnym i lędźwiowym;
• kifozy , czyli wygięcia do tyłu w odcinku piersiowym i krzyżowym;
Pomiędzy trzonami kolejnych kręgów występują chrzęstne krążki międzykręgowe zwane dyskami, które zabezpieczają przed ocieraniem się kręgów o siebie, amortyzują wstrząsy i zapewniają możliwość wykonywania ruchów (zginanie, prostowanie, ruchy boczne i obrotowe). Wysunięcie dysku popularnie nazywane dyskopatią, jest bardzo bolesna.
Funkcje kręgosłupa:
• podpora ciała;
• oparcie dla czaszki, żeber, klatki piersiowej i obręczy kończyn;
• ochrona rdzenia kręgowego;
• miejsce przyczepu dla mięśni poruszających głową, tułowiem i kończynami;