Budowa RNA
RNA, czyli kwas rybonukleinowy jest polimerem utworzonym przez połączone ze sobą monomery zwane nukleotydami. Choć RNA budową przypomina kwas DNA, to jednak istnieją pomiędzy tymi dwiema cząsteczkami zasadnicze różnice. W przeciwieństwie do DNA, który jest dwuniciowy, RNA tworzy tylko jedna nić (mówimy, że RNA jest jednoniciowy). Ponadto kwas ten jest nietrwały, poddany na działanie endonukleaz, pod których wpływem ulega rozpadowi.
W skład każdego nukleotydu w RNA podobnie jak w DNA wchodzi nukleozyd oraz reszta kwasu fosforowego. Nukleozyd zbudowany jest z cukru połączonego z zasadą azotową wiązaniem N-glikozydowym. Cukrem w RNA jest ryboza, który różni się od obecnej w DNA deoksyrybozy dodatkowym atomem tlenu przy jednym z atomów węgla. RNA ma także inny zastaw zasad azotowych. Są to adenina, cytozyna, guanina i uracyl, który występuje zamiast tyminy (uracyl tworzy komplementarną parę z adeniną).
Cząsteczka RNA jest znacznie mniejsza od DNA (liczy do kilku tysięcy nukleotydów, podczas gdy DNA składa się nawet z miliona) i ma odmienną strukturę przestrzenną. RNA nie tworzy podwójnej helisy, ale ponieważ posiada odcinki zwierające komplementarne sekwencje, dlatego możliwe jest wytworzenie wiązań wodorowych między odpowiednim zasadami (A-U, C-G). W ten sposób tworzą się charakterystyczne zgięcia RNA (ramiona zakończone niesparowaną pętlą), które przypominają kształtem szpilkę do włosów. Tak, więc RNA może przybierać rożne formy przestrzenne.
Rodzaje RNA
W komórce występują trzy podstawowe rodzaje RNA:
• mRNA (matrycowy, informacyjny) – służy jako matryca przekazująca bezpośrednio informacją z DNA na białko
• rRNA (rybosomalny RNA) – wchodzi w skład rybosomów
• tRNA (transportujący) – w trakcie biosyntezy białka przenosi odpowiednie aminokwasy i wstawi je w właściwym miejscu rybosomu
 |
| Struktura trójwymiarowa tRNA/Yikrazuul (12.05.2010)/commons.wikimedia.org |