Thomas Morgan był amerykańskim genetykiem, który prowadził badania nad dziedziczeniem cech u muszki owocówki Drosophila melanogaster. W wyniku przeprowadzonych eksperymentów w 1915 r. Morgan wraz z zespołem współpracowników opracował i opublikował chromosomową teorią dziedziczności, która stała się podwaliną dla obecnie przyjmowanych zasad.
Tomasz Morgan |
Podstawowe założenia współczesnej chromosomowej teorii dziedziczności:
• geny, czyli tzw. czynniki dziedziczności znajdują się na chromosomach
• każdy gen zajmuje na chromosomie ściśle określone miejsce tzw. locus
• geny występują w tej samej kolejności w parze chromosomów homologicznych
• wszystkie geny leżące na jednym chromosomie ułożone są liniowo (jeden za drugim)
• geny położone na jednym chromosomie tworzą grupę sprzężoną, co oznacza, że dziedziczą się niezgodnie z prawami Mendla
• podczas mejozy, może dojść do crossing-over, czyli wymiany odcinków pomiędzy chromatydami niesiostrzanymi dwóch chromosomów homologicznych, w czasie którego dochodzi do rozdzielenie genów
• w wyniku crossing-over powstają rekombinanty, czyli osobniki, które posiadają kombinację genów obojga rodziców
Morgan dzięki określeniu położenia wielu genów na chromosomach opracował tzw. mapę genową (chromosomową). Do swoich ustaleń doszedł w oparciu o bezpośrednią obserwację genów muszki owocowej (leżących np. na chromosomach politenicznych gruczołów ślinowych) oraz wyliczenia procentu rekombinantów w potomstwie. Badacz ustalił, że częstość crossing-over, poza niektórymi punktami chromosomów, jest względnie stała. Geny oddalone od siebie są bardziej podatne na rekombinację, od tych znajdujących się blisko siebie. W krzyżówce lini czystych, każdy 1% procent mieszańców jest miarą odległości między dwoma badanymi genami wynoszącą 1 j.m. (1 jednostkę mapową).