Obliczanie odległości między genami

Zgodnie z teorią Morgana geny zajmują ściśle zdefiniowane miejsce na chromosomie tzw. loci. Geny znajdujące się na jednym chromosomie określane są genami sprzężonymi lub inaczej współdziedziczonymi, ponieważ podczas podziałów komórkowych do komórek potomnych przemieszczają się całe chromosomy, a nie ich fragmenty. Zaburzeniem tego zjawiska jest mechanizm crossing-over, który polega na wymianie odcinków chromatyd pomiędzy chromosomami homologicznymi w czasie mejozy, co zwiększa różnorodność genetyczną i "osłabia" sprzężenie ze sobą genów. Co więcej, to dzięki crossing-over możliwe jest określenie odległości pomiędzy dwoma wybranymi genami obecnymi na jednym chromosomie i tworzenie ich map.

Schemat crossing-over - zachodzi wymiana alleli pomiędzy chromatydami

Prawdopodobieństwo zajścia crossing-over pomiędzy dwoma wybranymi genami jest tym większe, im większa jest odległość między nimi — dłuższy odcinek pomiędzy genami gwarantuje więcej miejsc, gdzie crossing-over może zajść. Tym samym geny leżące blisko siebie na chromosomie można określić jako silniej sprzężone, ponieważ istnieje mała szansa, że to właśnie pomiędzy nimi zajdzie wymiana odcinków w procesie crossing-over. Na podstawie badań nad krzyżowaniem czystych linii muszek owocowych, Morgan opracował jednostkę mapową (j.m. lub centymorgan cM), która definiuje odległości pomiędzy genami. Jest ona oparta na licznie rekombinantów wśród potomstwa - 1% zrekombinowanych osobników w pierwszym pokoleniu krzyżówki osobników czystej linii odpowiada 1 jednostce mapowej. Do tworzenia istotnych statystycznie map chromosomowych potrzebna jest duża liczba potomstwa, dlatego muszka owocowa była idealnym modelem dla potrzeb Morgana. Wzór na jednostkę mapową można zapisać w postaci:

Określenie rekombinatów, dotyczy osobników, które posiadają inny (zrekombinowany) zestaw cech niż pokolenie rodzicielskie — świadczy to o zajściu crossing-over pomiędzy genami kodującemi te cech (o ile występują na jednym chromosomie).

Polecamy również:

  • Muszka owocowa – Drosophila melanogaster

    Muszka owocowa (Drosophila melanogaster) to niewielki owad  należący do rzędu muchówek, który ze względu na wiele cech swojej budowy oraz tryb życia jest doskonałym obiektem do badań genetycznych. Dlatego też została wykorzystana przez Thomasa Morgana w eksperymentach, dzięki... Więcej »

  • Geny sprzężone z płcią – przykłady, krzyżówki

    Morgan wykorzystał do swojego doświadczenia  muszki różniące się barwa oczu. Skrzyżował ze sobą samice o oczach dzikich (czerwonych) z samcem o oczach białych. Owady te należały do linii czystych. Pokolenie pierwsze było jednolite – wszystkie muszki miały czerwoną barwę oczu. W pokoleniu... Więcej »

  • Determinacja płci

    Proces determinacji płci może mieć charakter: • genotypowy – gdy płeć osobnika zostaje określona w czasie zapłodnienia i jest wynikiem odziedziczenia przez zygotę określonej kombinacji genów (genetyczna determinacja płci).• środowiskowy – gdy płeć osobnika zostaje... Więcej »

  • Geny sprzężone ze sobą – przykłady, krzyżówki

    Geny sprzężone ze sobą to takie, które leżą na jednym chromosomie i dziedziczą się wspólnie. Oznacza to, że w czasie mejozy oba geny trafią do tej samej gamety. Tak więc jeśli skrzyżujemy ze sobą dwa rodzaje kukurydzy: o nasionach pełnych i czerwonych (podwójna homozygota... Więcej »

  • Dziedziczenie pozajądrowe – informacje, przykłady

    Dziedziczenie pozjądrowe nazywane też czasem dziedziczeniem cytoplazmatycznym dotyczy tych cech, których geny zlokalizowane są poza jądrem komórkowym. Materiał genetyczny, który znajduje się poza chromosomami to DNA organelli komórek... Więcej »

Komentarze (0)
Wynik działania 3 + 2 =
Ostatnio komentowane
Głupota w tekście! Janusz i Agnieszka się nie związali, bo byli bardzo bliskim kuzynos...
• 2024-10-27 17:40:49
Super
• 2024-10-21 17:09:20
Bardzo trudne.
• 2024-10-21 13:31:17
Dziękuję za krótką acz treściwą syntezę :)
• 2024-09-24 21:14:03
Dodajmy, że było to również ostatnie powstanie wendyjskie (słowiańskie) na terenie N...
• 2024-09-04 21:32:33