Geny sprzężone ze sobą to takie, które leżą na jednym chromosomie i dziedziczą się wspólnie. Oznacza to, że w czasie mejozy oba geny trafią do tej samej gamety.
Tak więc jeśli skrzyżujemy ze sobą dwa rodzaje kukurydzy: o nasionach pełnych i czerwonych (podwójna homozygota dominująca AABB) z odmianą o nasionach białych i spłaszczonych (podwójna homozygota recesywna aabb), w których geny barwy i kształtu są ze sobą sprzężone, wówczas otrzymamy następujące wyniki:
P: AABB x aabb
G: AB, ab
F1: ABab
G: AB, ab, AB, ab
F2:
Gamety |
AB |
ab |
AB |
AABB |
AaBb |
ab |
AaBb |
aabb |
Genotypowo: 1:2:1
Fenotypowo: 3:1
W pokoleniu F2 na każde cztery nasiona 3 były czerwone i pełne, a 1 białe i spłaszczone
* gdzie:
A – nasiona czerwone a – nasiona białe
B – nasiona pełne b – nasiona spłaszczone
W krzyżówkach osobników posiadających cechy, które są sprzężone ze sobą, w pokoleniu drugim obok potomstwa odtwarzającego fenotyp rodzicielski pojawiają się mieszańce.
Tak więc dla przykładu: po skrzyżowaniu muszki owocowej typu dzikiego (normalne skrzydła i brązowa barwa ciała) z muszką o zredukowanych skrzydłach i czarnej barwie ciała powstają 4 cztery klasy fenotypów: muszki dzikie, muszki o normalnych skrzydłach i czarnej barwie ciała, muszki o zredukowanych skrzydłach i brązowym ciele, muszki o zredukowanych skrzydłach i czarnym ciele. Przy czym fenotypy rodzicielskie są reprezentowane przez znacznie większą liczbę osobników niż fenotypy mieszańców. Wytłumaczeniem pojawienia się u niewielkiej liczby potomków, kombinacji alleli występujących u rodziców jest zjawisko crossing-over,w czasie którego następuje wymiana odcinków chromatyd chromosomów homologicznych.