Inżynieria genetyczna to ogół technik badawczych pozwalających na dokonanie zmian w obrębie materiału genetycznego organizmu, które prowadzą do powstania jego nowych właściwości dziedzicznych. Celem inżynierii jest więc stworzenie organizmów nowych pod względem genetycznym, o niespotykanych dotąd cechach. Rozwój technik inżynierii genetycznej stał się możliwy po odkryciu enzymów restrykcyjnych, które posiadają zdolność rozpoznania i przecięcia dwuniciowej cząsteczki DNA w obrębie ściśle określonej sekwencji nukleotydów. W inżynierii genetycznej do komórki biorcy wprowadza się obcy gen podchodzący od dawcy. Gen ten ulega replikacji i ekspresji, dzięki czemu organizm modyfikowany zostaje wzbogacony o nowe zdolności. Wycięcie fragmentu DNA zawierającego określony gen dawcy odbywa się przy użyciu wspomnianych wcześniej restryktaz, a w przeniesieniu go do komórki docelowej uczestniczą tzw. wektory , którym są najczęściej plazmidy lub wirusy.
Techniki inżynierii genetycznej wykorzystywane są w następujących dziedzinach:
• rolnictwo i hodowla zwierząt – otrzymuje się transgeniczne rośliny i zwierzęta, czyli takie których genom wzbogacono o nowe zestaw genów. Powstałe w ten sposób organizmy mają nowe cechy, które umożliwią im lepsze przystosowanie się do warunków środowiska np. rośliny odporne na pestycydy, czy zwierzęta, które szybciej rosną i przybierają na wadze
• farmakologia – niektóre bakterie wykosztuje się do produkcji substancji wykorzystywanych w lecznictwie np. insuliny, interferonu, szczepionek.
• terapia genowa – metoda lecznicza polegająca na wprowadzeniu do komórki (somatycznej lub embrionalnej) genów właściwie działających w miejsce genów uszkodzonych
• eksperymenty – na zmodyfikowanych genetycznie zwierzętach testuje się leki, które mogą okazać się skuteczne w walce z różnymi chorobami człowieka