Myśl społeczno-polityczna europejskiego i polskiego oświecenia - strona 2

natomiast antyklerykalnie nastawione loże wolnomularskie.  W czasie rewolucji zginęło wielu księży, zniszczono też wiele kościołów i dóbr należących do kościoła („Wielka Trwoga). W 1789 r. Konstytuanta ogłosiła dekret sekularyzacyjny, ustanawiając wolność wyznania, znosząc wszystkie przywileje duchowieństwa i konfiskując dobra kościelne. W następnym roku unieważniono śluby zakonne i zlikwidowano wszystkie zgromadzenia.
    
Wzmocnienie władzy hebertystów pociągnęło za sobą zwalczanie religii chrześcijańskiej i promowanie kultu Rozumu, wyznawano wiarę w człowieka i naukę. W 1794 roku na mocy dekretu Robespierra wprowadzono Kult Najwyższej Istoty oparty w głównej mierze na poglądach Jeana Jacquesa Roussseau.
    
Zmiany zachodzące w Polsce miały inny przebieg, ponieważ zupełnie odmienna była tu sytuacja polityczna. Czasy panowania saskiego to czas reform i prób odbudowy potęgi państwa. Załamaniem pozytywnych zmian społeczno-politycznych jest konfederacja barska powołana w 1768 roku. Miała ona charakter antykrólewski, a jej celem było ograniczenie rosyjskich wpływów na polską politykę. Niestety osiągnięto przeciwny efekt, konfederacja została potraktowana jako pretekst do wkroczenia wojsk carskich na ziemie Rzeczpospolitej. Po czterech latach militarnych zmagań konfederacja upadła, a najpoważniejszą tego konsekwencją był pierwszy rozbiór w 1772 roku.
    
Czasy panowania Stanisława Augusta Poniatowskiego to okres prężnie działającego stronnictwa reformatorskiego. W 1788 roku rozpoczął obrady Sejm Czteroletni, który uchwalił Konstytucję 3 maja (1791). Ważnym postanowieniem zawartym w dokumencie było m.in. zniesienie liberum veto, nadanie praw mieszczanom, umocnienie władzy królewskiej m.in. poprzez wprowadzenie dziedziczności tronu. Niestety ta próba umocnienia państwa również nie przyniosła spodziewanych zmian, przeciwnie wzmogła zaniepokojenie państw ościennych (Prus i Rosji) i doprowadziła do drugiego rozbioru. W 1795 roku, po klęsce pod Maciejowicami doszło do trzeciego rozbioru i państwo polskie formalnie przestało istnieć.