Już od czasów średniowiecza Polskę i Litwę łączyły ścisłe związki, których wyrazem były unie. Miały one dwojaki charakter. Początkowo Państwa wiązała unia personalna (ten sam władca), z czasem związek się zacieśnił i połączono państwa unią realna w jeden organizm polityczno-państwowy.
Unia w Krewie – 14 sierpnia 1385 roku
-
Wielki Książe Litewski Jagiełło, zostaje króle Polski i mężem królowej Jadwigi
-
Chrystianizacja Litwy
-
Jagieło przybiera imię Władysław na swym chrzcie
-
Zwrócenie wolności polskim jeńcom przebywającym na Litwie
-
Jagiełło musiał się zobowiązać że podejmie starania w celu odzyskania ziem polskich utraconych na rzecz państw sąsiednich, szczególnie Państwa Krzyżackiego (Pomorze, ziemię dobrzyńska, wieluńską i chełmińską)
-
Jagiełło miał zapłacić 200 tysięcy florenów Wilhelmowi Habsburgowi za zerwanie zaręczyn z Jadwigą
-
Jagiełło miał przyłączyć do Polski należące do niego ziemie litewskie i ruskie
Unia wileńsko-radomska – 11 marca 1401 rok
-
Wielki Książe Litewski Witold Kiejstutowicz miał wydać dokument uznający zwierzchnictwo Jagiełły i zobowiązał się wraz z bojarami litewskimi przyłączyć ziemie litewskie do Polski
-
Książę Witold otrzymał dożywotnio rządy na Litwie jako Wielki Książę (Magnus Dux Lithuaniae
-
W przypadku bezpotomniej śmierci Władysława Jagiełły króla mieli wybrać bojarzy litewscy razem z panami polskimi
-
Oba państwa zobowiązał się do pomocy w przypadku ataku zbrojnego na terytorium któregoś z nich
Unia w Horodle – 2 października 1413 roku
-
Potwierdzenie wspólnej polityki obu państw
-
Instytucjonalnie uregulowała władzę Wielkiego księcia Litewskiego
-
Wprowadziła wspólne sejmy i zjazdy polsko-litewskie
-
Wprowadziła urzędy kasztelanów i wojewodów na Litwie
-
Zrównała litewską szlachtę katolicką ze szlachtą polską
Unia w Grodnie – 15 października 1432 roku
-
Przywracała władzę Władysława Jagiełły na Litwie po rozluźnieniu związków między państwami
-
Dożywotnie panowanie na Litwie dla Zygmunta Kiejstutowicza jako Wielkiego Księcia
-
Po śmierci Zygmunta Kiejstutowicza władza na Litwie i jej ziemie miały wrócić pod panowanie Władysława Jagiełły
-
Wszyscy kolejni Wielcy Książęta Litewscy mieli być wybierani dożywotnio przez wspólne zgromadzenie panów polskich i litewskich bojarów
-
Przyłączenie do Polski Podola
-
Wołyń miał się stać lennem Polski
Unia wileńska (krakowsko-wileństwa) – 24 lipca 1499 roku
-
Unia stanowiła przymierze wojskowo-polityczne wymierzonym przeciwko wrogom obu państw
-
Udzielenie wzajemnej pomocy przeciw wrogom
-
Wypowiadanie wojny wyłącznie za zgodą drugiej strony
-
Wybór władcy każdego z państw „za radą i wiadomością” drugiej strony
Unia w Mielniku - 25 października 1501 rok. Unia realna, której postanowienia nie zostały zrealizowane)
-
Zjednoczenie Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego w jedno państwo
-
Wspólna dla szlachty polskiej i litewskiej elekcja władcy
-
Sojusz militarny (zagwarantowano obowiązek pomocy wojskowej drugiej stronie)
-
Dla całego obszaru państwa ujednolicono monetę
-
Wprowadzono przysięgę dla urzędników obejmujących urząd
-
Każdy władca miał zatwierdzić przywileje i prawa obowiązujące na terenie kraju
-
Postanowienie, że unia będzie trwała „po wsze czasy”
-
Umowa miała zostać zatwierdzona przez senat, szlachtę, bojarów i duchowieństwo
Unia lubelska – 28 czerwca 1569 roku. Zwana unią realną.
-
Powstanie Rzeczypospolitej Obojga Narodów
-
Jeden władca wybierany wspólnie na zjeździe elekcyjnym (miał on być zarówno koronowany na króla Polski jak i wielkiego księcia litewskiego)
-
Powołano wspólny sejm, który miał obradować w Warszawie
-
Wspólna polityka obronna i dyplomacja
-
Odrębne tytuły, urzędy centralne ale jednakowymi kompetencjami
-
Taka sama moneta ale bita w obu państwach
-
Zachowano odrębność narodową wojsk
-
Zachowano odrębne języki urzędowe
-
Zachowano odrębne sądownictwo
-
Zniesiono zakaz nabywania przez Polaków dóbr na litwie
Ważnym dokumentem ze względu na stosunki polsko-litewskie była Konstytucja 3 Maja 1791 roku, która zniosła odrębność państwową obu krajów.