Izraelici byli plemieniem semickim i przed 2000 rokiem p.n.e. zamieszkiwali obszar Mezopotamii. Tradycja biblijna podaje, że pierwszym człowiekiem, który zawarł przymierze z bogiem nazywanym Jahwe, był Abraham. Na życzenie Jahwe, Abraham z Mezopotamii udał się do Palestyny (Ziemia Kanaan). Syn Abrahama Izaak miał syna Jakuba, któremu Bóg nadał imię Izrael. Jakub miał dwunastu synów, od nich wywodzi się dwanaście plemion Izraelitów.
Abraham wraz z resztą ludu udał się z Palestyny do Egiptu, gdzie przebywali ponad 400 lat. Ze względu na ciężką sytuacje jaka spotkała lud Izraelitów - byli wykorzystywani jako tania siła robocza, około roku 1445 p.n.e. pod przywództwem Mojżesza opuszczają Egipt. Według Biblii (Stary Testament), Egipcjanie na rozkaz faraona ruszyli w pościg za uciekinierami. Dzięki pomocy Jahwe, przekroczyli bezpiecznie Morze Czerwone, następnie udali się na półwysep Synaj, gdzie Mojżesz otrzymał od Boga dwie tablice kamienne (trzymane w Arce Przymierza) zawierające dziesięć przykazań – podstawa Religi Mojżeszowej. Izraelici zawarli przymierze z Jahwe i zostali narodem wybranym. Po czterdziestoletniej wędrówce dotarli do leżącego nad Morzem Śródziemnym kraju Kanaan.
Starożytny Izrael – Jahwe i Biblia
Judaizm ukształtował się w II tyś. p.n.e.. Jest religią narodową Żydów, ściśle związaną z ich dziejami zapisanymi w Biblii. Stary Testament jest świętą księgą Judaizmu, która oprócz historii, zwiera również prawo, tradycje oraz nakazy i przepisy dotyczące tego jak należy czcić Boga. Jahwe (hebr. יהוה), jest Bogiem monoteistycznym, miał opiekować się ludem Izraelitów dzięki przymierzu jakie z nim zawarli, stając się tym samym narodem wybranym. Jahwe był postrzegany jako nieśmiertelny, odwieczny oraz bezcielesny byt. To Jahwe miał przekazać za sprawą Mojżesza przykazania, które oprócz dobrych uczynków, modlitwy oraz pokuty stały się podstawą judaizmu.
Starożytny Izrael – Judaizm Świątynny
Początkowo życie religijne Żydów skupione było wokół Świątyni w Jerozolimie, wzniesionej w czasie panowania króla Salomona (ok. 973-935 p.n.e.). W niej znajdowała się m.in. Arka Przymierza, która według tradycji żydowskiej zawierała laskę Aarona – pierwszego arcykapłana żydowskiego, którego laska jako jedyna zakwitła przed Arką, dzban z manną – którą Bóg obdarzył Izraelitów, podczas ich wędrówki do ziemi obiecanej oraz tablice z tekstem Dekalogu.
Judaizm świątynny powstał w czasach niewoli babilońskiej (lata 587 – 538 p.n.e.). W tym okresie powstały pierwsze domy zgromadzenia – synagogi. W nich zajmowano się interpretacją oraz studiowaniem Prawa Mojżeszowego, czytano Torę, która zawierała prawa i przepisy religijne. Spotkania wiernych zawsze odbywały się w szabat, ostatni – siódmy dzień tygodnia, wg tradycji żydowskiej przypadał w sobotę (dzień odpoczynku). W piątkowy wieczór odbywały się modlitwy w Synagodze, następnie odprawiano błogosławieństwa nad winem oraz pokarmem.
Starożytny Izrael – Judaizm w czasach wygnania
Okres „Niewoli Babilońskiej” (od 586 do 538 roku p.n.e.) przyczynił się do umocnienia religii żydowskiej. Czas deportacji Żydów do Babilonu sprawił, że religia stała się niezwykle ważnym elementem w życiu społeczeństwa. Izraelici na wygnaniu zaczęli uprawiać regularne praktyki religijne. Wymagano rygorystycznie obrzezania, które miało nastąpić w ósmym dniu po urodzeniu. Żydowski tydzień zaczął konsolidować się wokół szabatu. Pierwszy raz w historii rok Izraelitów wyznaczany był przez święta. Święto Paschy – obchodzone na pamiątkę wyzwolenia Izraelitów z niewoli egipskiej, Święto Tygodni (Szawuot) - wypada w siedem tygodni po Święcie Paschy – ma upamiętniać nadanie Tory Mojżeszowi na górze Synaj, Święto Szałasów (Sukkot) – upamiętnia mieszkanie w szałasach i namiotach, podczas wędrówki Żydów do ziemi obiecanej, kiedy naród i religia stały się jednym.