Archanioł Michał w tradycji chrześcijańskiej jest uważany za najważniejszego spośród aniołów. Jego imię (hebr. Mika'el) znaczy Któż jak Bóg.
Tradycja podaje, że kiedy Lucyfer zbuntował się przeciwko Bogu i nakłonił innych aniołów do buntu wobec Pana, Michał jako pierwszy wystąpił przeciwko Lucyferowi z okrzykiem „Któż jak Bóg!”. Misja Michała jest zatem od początku misją przeciwko szatanowi. Jest wzywany w czasie egzorcyzmów (Egzorcyzm do św. Michała Archanioła). W Apokalipsie św. Jana zostaje ukazany jako przywódca stworzeń niebiańskich: I nastąpiła walka na niebie: Michał i jego aniołowie mieli walczyć ze Smokiem (Ap 12,7), przy czym smok symbolizuje w tym fragmencie szatana. Z kolei Św. Juda podaje, że archanioł Michał miał się spierać z diabłem o ciało Mojżesza (Jud 1,9).
Kult Michała Archanioła sięga początków chrześcijaństwa. W Księdze Daniela jest tytułowany „wielkim księciem” (Dn 10,13; 12,1) oraz opiekunem narodu wybranego (Dn 12,1). Ponieważ Kościół uznaje się za następcę Izraela, stąd św. Michał jest również opiekunem całego Kościoła katolickiego. Został zaliczony w poczet świętych.
Jest uważany za anioła sprawiedliwości i sądu, ale również łaski i miłosierdzia, gdyż wstawia się u Boga za ludźmi. Według pisarzy wczesnochrześcijańskich to Michałowi Bóg powierza najważniejsze zlecenia. Ma on ważyć ludzkie dusze na Sądzie Ostatecznym.
W Kościele katolickim jest wspominany 29 września, razem z Archaniołem Gabrielem oraz Archaniołem Rafałem. Przed reformą 1969 r. każdy z nich miał swoje własne, odrębne święto.
W ikonografii przedstawiany jest w tunice i paliuszu, w szacie władcy bądź w zbroi. Niektóre wizerunki ukazują go z pawimi skrzydłami. Atrybutami św. Michała Archanioła są: globus, krzyż, laska, ognisty miecz, oszczep, waga, szatan (w postaci smoka) oraz tarcza z łacińskim napisem Quis ut Deus, czyli „Któż jak Bóg”.
Patronat
Św. Michał Archanioł jest patronem wielu państw i miast m.in.: Anglii, Austrii, Francji, Węgier, Niemiec, Hiszpanii, Amsterdamu. W Polsce patronuje diecezji łomżyńskiej i Łańcutowi, a także Małopolsce.
Jest również patronem żołnierzy, złotników, rytowników, szermierzy, mierniczych, policjantów, bankowców, małych dzieci oraz opiekunem dobrej śmierci.
Św. Michał obejmuje także patronat nad kaplicami cmentarnymi, gdyż to właśnie on jest aniołem towarzyszącym zmarłym w drodze do Boga.
W Polsce działają dwa zgromadzenia zakonne pod wezwaniem św. Michała: michaelici i michaelitki.