„O zachowaniu się przy stole” - geneza
„O zachowaniu się przy stole” albo inaczej „Wiersz Słoty o chlebowym stole” to najstarszy polski utwór poetycki o tematyce świeckiej. Odznacza się on także jeszcze inną, bardzo istotną cechą – jest to pierwszy utwór w literaturze naszego kraju, który był sygnowany przez autora imieniem i nazwiskiem. Był nim niejaki Przecław Słota – szlachcic pochodzący z ziemi łęczyckiej, bardzo blisko związany z Tomaszem z Węgleszyna, podczaszym krakowskim i generalnym starostą wielkopolskim.
Ustalenie dokładnych personaliów autora pozwala także na lepsze oszacowanie czasu powstania utworu. „Wiersz Słoty o chlebowym stole” powstał najprawdopodobniej na początku XV stulecia, a jego najstarsza zachowana kopia datowana jest na rok 1415.
Najważniejsze motywy w wierszu Słoty
„O zachowaniu się przy stole” to wiersz stanowiący doskonały przykład świeckiej literatury dydaktycznej średniowiecza. Dzieło przedstawia zasady (sztukę) ucztowania, co w ówczesnej Europie było motywem bardzo popularnym i wielokrotnie podejmowanym (zachowało się wiele łacińskich utworów na ten temat).
Dzieło Słoty realizuje ten temat na dwóch płaszczyznach, z czym związana jest jego dwudzielna kompozycja