Jan Andrzej Morsztyn, Na koszulę brudną - analiza i interpretacja

Forma

Utwór składa się z czterech tetrastychów, a każdy z nich posiada jedenaście sylab. Jan Andrzej Morsztyn zastosował rymy parzyste oraz liczne epitety, podkreślające obrazy w wierszu oraz świat przedstawiony. Jak przystało na poetę barokowego dbał o kunsztowną formę swoich wierszy i Na koszulę  brudną jest jednym z takich przykładów.

Relacja z kobietą

Na początku utworu podmiot zwraca się z apostrofą do Jadwisi:

Jadwisiu, ja-ć już wierzę ku twéj sławie,
Że masz tysiące młodzieńców w rękawie;
Nie męcz ich jednak i służbie ich gwoli
Przynajmniej w białéj chowaj ich koszuli.

Jest to jedna z kobiet, w której zakochał się podmiot. We fragmencie tym podkreśla on również niezwykłą popularność dziewczyny, gdyż nie był on jej jedynym adoratorem. Prosi ją by nie męczyła zainteresowanych nią mężczyzn, a przynajmniej trzymała w niewinności (symbolizuje ją „biała koszula”). Podmiot liryczny wyznaje jej miłość i wyznaje, że zagubił się w rękawie jej koszuli:

Serce me, co w ten rękaw zabłądziło,
Uśnie w tej nocy; będzie mu się śniło,[…]

Tam ma popaść w smutek na wskutek odrzucenia jego zalotów. Poeta umieszcza także w wierszu sugestywny obraz złamanych serc adoratorów Jawdisi, których serca płoną z miłości do niej, a jej koszula zostaje ubrudzona od ich dymu.

Koncept

Wiersz Jana Andrzeja Morsztyna można potraktować jak zawoalowany erotyk. Opis uczucia i relacji między kobietą i mężczyzną zostaje tu ujęty w sposób specyficzny, nietypowy, zupełnie nie podobny do np. renesansowych ujęć miłości. Na tym polega zastosowany przez poetę koncept, pomysł na zbudowanie obrazu poetyckiego za pomocą zaskakujących połączeń. W wierszu tym, jak również w całej twórczości Morsztyna kobieta jawi się jako źródło zachwytów, choć w ostateczności prowadzi to do pochwały jej walorów fizycznych.

Polecamy również:

  • Na koszulę brudną - treść wiersza

    Jadwisiu, ja-ć już wierzę ku twéj sławie, Że masz tysiące młodzieńców w rękawie;Nie męcz ich jednak i służbie ich gwoliPrzynajmniej w białéj chowaj ich koszuli. Możesz-ci, idąc za zwycięstwa prawem, Więzieniem onych karać niełaskawem,Lecz nie tak ciemnym i niech jętych... Więcej »

Komentarze (0)
Wynik działania 1 + 4 =
Ostatnio komentowane
ss
• 2025-02-04 15:03:47
W planie wydarzeń punkt 1 i 2 powinny być zamienione miejscami.
• 2025-01-29 19:30:27
Jest tu zawarte wiele niezbędnych oraz interesujących informacji o twórcy i artyście jakim...
• 2025-01-26 10:13:01
To ja ola
• 2025-01-20 14:10:30
bardzo się przyda na ściągi na kartkówki
• 2025-01-16 13:41:59