Historyczne znaczenie Konstytucji 3 maja dla Polski i Europy

Konstytucja z 3 maja 1791 roku zmieniła zasady ustrojowe panujące dotychczas w Polsce, co było ogromnym przełomem, jeśli chodzi o sposób rządzenia państwem.

Przede wszystkim zerwano z panującymi dotychczas zasadami liberum veto oraz wolnej elekcji, które stały się głównym powodem słabości politycznej Polski. By wzmocnić kraj również pod względem militarnym przeprowadzono reformę skarbową, by móc zwiększyć liczebność armii do 100 tysięcy żołnierzy.

Kolejnym istotnym efektem uchwalenia Konstytucji było wzmocnienie władzy państwowej, którą sprawował król wraz z ministrami wchodzącymi w skład Straży Praw. Istotne przy tym było też ustanowienie kontroli ministrów przez sejm oraz wprowadzenie zasady zwierzchnictwa narodu nad władzą państwową.

Cechą charakterystyczną dla tego dokumentu było objęcie pojęciem „naród” nie tylko szlachty ale i mieszczan oraz chłopów, którzy od tej pory mieli trafić pod opiekę prawa i rządu.

Konstytucja 3 Maja była pierwszą w Europie i drugą na świecie, zaraz po konstytucji amerykańskiej (wedle niektórych jednak, obie te konstytucje wyprzedzała mało znana konstytucja korsykańska). Stanowiła ona swoisty dowód na to, że Polska weszła na drogę naprawy ustroju oraz wzmocnienia władzy państwowej.