Atak Niemiec na ZSRR - skutki, znaczenie

Rok 1941 był przełomowym momentem II wojny światowej, ze względu na ciąg wydarzeń, które całkowicie zmieniły układ sił na świecie. Było to związane przede wszystkim z atakiem III Rzeszy na ZSRR i wlączeniem się tego kraju do wojny po stronie Aliantów. Historycy są zgodni co do tego, że był to punkt zwrotny dla koalicji antyhilterowskiej.

Atak na Związek Radziecki był dla Sowietów wielkim zaskoczeniem, jednakże z punktu widzenia ideologii nazistowskiej był nieodzownym elementem wojny. Idea zdobycia „przestrzeni życiowej” dla Niemców musiała być realizowana przez wojnę na Wschodzie. Pierwsze niemieckie sukcesy sugerowały, że marzenia Hitlera mogą się ziścić. ZSRR okazał się być kompletnie nieprzygotowany do wojny. Kolejne klęski Armii Czerwonej tylko utwierdzały Niemców w przekonaiu o łatwym zwycięstwie.

Jednakże na przełomie jesieni i zimy roku 1941 okazało się, że szanse na tak szybkie pokonanie Czerwonego Giganta są jednak nikłe. III Rzesza nie doceniała zasobów ludzkich i przemysłowych państwa Stalina, jak również, co równie ważne, warunków naturalnych frontu wschodniego. Zatrzymanie ofensywy niemieckiej na Moskwę było znakiem, że kampania na wschodzie potrwa dłużej, niż zakładano. Jednocześnie zaś Niemcy zaangażowały się w to, czego za wszelką cenę chciano uniknąć – wojny na dwa fronty i wojny na wyczerpanie.

Jednocześnie przyłączenie się ZSRR do wojny dało nową nadzieję Aliantom, którzy uznali Stalina za cennego sojusznika. W niepamięć poszły dawne urazy i plany wojny przeciwko komunizmowi. Paradoksalnie atak Stalina pchnął do sojuszu dwa bloki, które od lat wzajemnie się nienawidziły – komunizm i kapitalizm. Ich połączone siły były już w stanie pokonać potęgę III Rzeszy.