Atak Niemiec na Danię i Norwegię - przyczyny, przebieg, skutki

Na początku II wojny światowej zarówno państwa Osi, jak i Alianci z niepokojem spoglądali na państwa skandynawskie, nie wiadomo bowiem było, po której stronie się opowiedzą. Szczególnie ważne było w tym wypadku stanowisko Szwecji i Norwegii. Tej pierwszej, bowiem była ważnym dla Niemiec producentem stali, łożysk i innych materiałów przemysłowych. Tej drugiej, bowiem kontrolowała ona większą część transportu tych materiałów. Co ciekawe, obie strony już od roku 1939 przygotowywały plany zajęcia norweskich portów. Uważano, że pozostawienie ich w rękach neutralnych jest zbyt ryzykowne. Ostatecznie jednak to Niemcy odważyli się na pierwszy krok.

W  styczniu 1940  roku  wywiad niemiecki doniósł o brytyjskich planach zajęcia bądź zaminowania norweskich portów handlowych, z Narwikiem na czele. Przyśpieszyło to decyzję Hitlera o pogwałceniu neutralności tego kraju. Operacja  Weserübung rozpoczęła się 9 kwietnia 1940  roku. W celu odpowiedniego jej przygotowania należało wypowiedzieć także wojnę Danii – została ona opanowana w przeciągu godzin. Niemiecka inwazja miała charakter morsko – powietrzny, siły były przerzucane zarówno przez flotę, jak i samoloty. W krótkim czasie zajęto większą część kraju. Opór stawiały głównie brytyjskie siły ekspedycyjne w portach, intensywnie przerzucane na teren tego kraju od 14 kwietnia 1940 roku, obecne zwłaszcza na północy. Szczególnie zażarta okazała się bitwa o Narwik, gdzie walczyli również polscy strzelcy podhalańscy i marynarka wojenna, z okrętami "Grom" i "Orzeł" na czele. Ostatecznie jednak Norwegia została opanowana przez Niemców. Brytyjczycy uznali, że w celu uratowania własnych sił konieczna jest ewakuacja. Polacy stracili w czasie walk oba wymienione okręty.

W celu ułatwienia sobie okupacji Niemcy utworzyli marionetkowy rząd norweski, z Vidkunem Quislingiem na czele. Ze względu na swoje przekonania i czynną pomoc okupantom stał się on symbolem zdrady i kolaboracji. Zwycięstwo Niemiec zapewniło im nieprzerwane dostawy cennych surowców ze Szwecji, a garnizon niemiecki w Norwegii stacjonował aż do końca wojny. Był to ciężki cios dla brytyjskiej dumy i pierwszego etapu wojny.