 |
| W altanie (1882) |
Aleksander Gierymski namalował obraz „W altanie” w 1882r., czyli w czasie swego pobytu w Warszawie. Dzieło to, jako że twórca pragnął ujawnić na płótnie cały swój kunszt, poprzedzone zostało wieloma próbami badawczymi, w czasie których Gierymski starał się wypracować doskonałą formę wolną od wszelkich ubytków.
Opis
W tytułowej altanie odbywa się spotkanie towarzyskie ludzi należących do wyższych sfer. Jego scenerią jest ogród przyozdobiony fontanną znajdującą się w lewym dolnym rogu. Tło stanowią krata altany (z prawej strony) oraz wysokie drzewa (z lewej strony). W centrum obrazu znajduje się stolik, wokół którego siedzą cztery postaci, a nieco za nimi stoi jeszcze jedna, spoglądająca na zgromadzonych. Na lewo od niej można dostrzec mężczyznę nachylającego się nad fontanną. Towarzystwo zgromadzone przy stoliku wygląda na mocno zaangażowane w rozmowę, a po przybranych przez nich pozach można wywnioskować, że jest to przyjemna konwersacja raczej niedotykająca ważnych problemów. Na blacie można dostrzec biały obrus oraz stylową karafkę wypełnioną do połowy winem.
W głębi obrazu rozłożony jest kolejny stół. Siedzą przy nim także cztery osoby. Grupka ta także oddaje się przyjemności rozmowy. W sumie na obrazie Gierymskiego znajduje się dziesięć osób. Wszystkie one są bardzo wytwornie ubrane, a ich głowy zdobią wykwintne fryzury. Szczególny przepych uwidacznia się u kobiet, które ubrane są w kolorowe i bardzo bogato zdobione suknie. Także sposób ich uczesania pełen jest fantazji.
Paleta barw obrazu Gierymskiego jest rozbudowana i utrzymana w jasnej tonacji. Dominująca na obrzeżach dzieła zieleń spotyka się w jego centralnej części z wielokolorowymi strojami zgromadzonych. Wszystko to oświetlają jeszcze jasne promienie słoneczne, które szczególnie efektownie załamują się w miejscu, gdzie altana rzuca cień na dwóch dyskutujących mężczyzn.
Interpretacja
Aleksander Gierymski namalował „W altanie”, by zareagować na liczne negatywne wypowiedzi krytyków na temat jego twórczości. Poznawszy jego pierwsze dzieła, zarzucali mu, że maluje obrazy o „karczemnej tematyce”, pozbawione piękna. Dlatego też ambitny malarz postanowił stworzyć coś, co będzie idealne nie tylko pod względem warsztatu, lecz także ukaże „piękno” życia.
Obraz Aleksandra Gierymskiego można odczytać jako próbę sił malarstwa realistycznego (także naturalistycznego). Twórca podjął starania, by zaprezentować przedstawicielom wyższych warstw społecznych (a to z nich wywodzili się krytycy), iż za pomocą tego rodzaju technik można przedstawiać różnego rodzaju sceny – także te ukazujące bogatych i szczęśliwych ludzi.