 |
| Juliusz Kossak |
Biografia
Juliusz Kossak przyszedł na świat 29 października 1824r. w Nowym Wiśniczu. Był najstarszym dzieckiem w szlacheckiej rodzinie, która legitymowała się herbem Kos. Jego ojciec – Michał Kossak – był właścicielem wsi Knihinin oraz pełnił obowiązki sędziego w Nowym Wiśniczu, Stanisławowie oraz Lwowie. Jego matka - Antonina – pochodziła z rodu Sobolewskich.
Młodość Juliusza Kossaka upłynęła głównie we Lwowie, gdzie przyszły artysta zdobywał wiedzę oraz najważniejsze umiejętności malarskie. Uczęszczał na lekcje do Jana Maszkowskiego (polski malarz, absolwent Akademii Sztuk Pięknych w Wiedniu) i równolegle studiował prawo na Uniwersytecie Lwowskim. Później opiekunem jego rozwoju artystycznego został Piotr Michałowski – polski malarz epoki romantyzmu słynący ze szczególnie pięknych obrazów przedstawiających konie.
Rozwój kariery Juliuszowi Kossakowi znacznie ułatwiło pochodzenie. W 1844r. znalazł się pod protekcją Dzieduszyckich – niezwykle poważanej rodziny szlacheckiej, która już w XVIII stuleciu otrzymała od władz austriackich tytuł hrabiowski. Przebywając na ziemiańskich dworach, młody jeszcze artysta uwieczniał sceny polowań, portrety oraz dzieła przedstawiające konie.
 |
| Juliusz Kossak, Odsiecz smoleńska (1879) |
W roku 1848 Juliusz Kossak wziął udział w lwowskiej Wiośnie Ludów. Następnie wyruszył w podróż do Petersburga, gdzie zapoznał się z dziełami największych ówczesnych artystów. W okresie od 1850 do 1852 mieszkał naprzemiennie w Warszawie i Lwowie. Lecz już wkrótce wyruszył w podróż na zachód, dokładniej do Wiednia, gdzie najprawdopodobniej ćwiczył techniki malarskie pod okiem Ferdinanda Georga Waldmüllera (austriackiego przedstawiciela akademizmu). Do Polski powrócił w 1853r. i na dwa lata osiadł w Warszawie.
Kolejnym ważnym punktem w życiu Juliusza Kossaka był rok 1855. Wtedy to artysta poślubił Zofię Gałczeńską. Niedługo po zaślubinach para udała się do Paryża – stolicy ówczesnego życia kulturalnego. We Francji, gdzie polski malarz studiował i podziwiał najwspanialsze dokonania plastyków różnych epok, przyszło na świat trzech synów – Wojciech, Tadeusz oraz Stefan. Pięć lat po wyjeździe Kossakowie powrócili Warszawy. Tam Juliusz rozpoczął współpracę z licznymi czasopismami (wcześniej na życie zarabiał m. in. kolorowaniem fotografii) – „Tygodnikiem Ilustrowanym”, „Przyjacielem dzieci” oraz „Kłosami”. Jego ilustracje pojawiały się także w wydawnictwach książkowych (m. in. w „Mazepie” Słowackiego).
 |
| Juliusz Kossak, Bitwa pod Ignacewem (sprzed 1893) |
Rok 1868 przyniósł kolejny wyjazd Kossaka, tym razem do Monachium. Artysta, zaczerpnąwszy kontaktów z wieloma znaczącymi malarzami, powrócił do ojczyzny, jednak tym razem nie osiadł w Warszawie, lecz wraz z liczną rodziną (miał już wtedy pięcioro dzieci) przeniósł się do Krakowa. W mieście królów polskich zakupił dworek, który dzisiaj zwany jest Kossakówką. Miejsce to stanowiło przestrzeń spotkań najważniejszych przedstawicieli polskiego życia kulturalnego i intelektualnego. Bywali w nim m. in. Adam Asnyk, Stanisław Witkiewicz oraz Henryk Sienkiewicz. Juliusz Kossak bardzo mocno zaangażował się w krakowskie życie kulturalne, dołączając do Towarzystwa Przyjaciół Sztuki. Przez dalszą część życia pozostawał głównie w swoim dworku, gdzie tworzył kolejne dzieła i wychowywał dzieci (najprawdopodobniej często bywał także w Zakopanem, które w czasach Młodej Polski cieszyło się olbrzymim uznaniem artystów). Jeden z najbardziej rozpoznawalnych polskich malarzy zmarł w Krakowie 3 lutego 1899r.
 |
| Juliusz Kossak, Lisowczyk na białym koniu (ok. 1860-1865) |
Twórczość
Techniką malarską najczęściej stosowaną przez Kossaka była akwarela, czyli nakładanie na papier barw rozpuszczonych w wodzie. Dzięki temu dzieła były delikatne, wręcz ulotne, a ich kolorystyka pozostawała jasna. Tematami, jakie zazwyczaj pojawiały się na jego obrazach, były przede wszystkim sceny batalistyczne, portrety wybitnych postaci historycznych, pejzaże inspirowane przyrodą oraz folklorem oraz sceny rodzajowe (najczęściej ukazujące konie).
Juliusz Kossak wychowywany był w duchu patriotyzmu, dlatego tak często sięgał w swoim malarstwie do historii. Pragnął w ten sposób oddziaływać na społeczeństwo kraju podzielonego między trzech zaborców. Jego obrazy podejmujące taką tematykę do dzisiaj cieszą się wielkim uznaniem oraz niesłabnącą popularnością.
 |
| Juliusz Kossak, Stadnina na Podolu (1886) |
Twórczość Juliusza Kossaka odznaczała się niezwykle dobrą kompozycją oraz lekkością kolorystyczną, która udawało mu się osiągnąć także w malarstwie olejnym. Dzięki temu stał się jednym z najbardziej cenionych polskich artystów swojej epoki.
Najważniejsze obrazy
„Polowanie w Poturzycy u Dzieduszyckich” (1855), „Woźnica warszawski” (1863), „Targ koński na Pradze” (1866), „Amazonka” (1868), „Bitwa pod Ostrołęką” (1873), „Czarniecki pod Kołdyngą” (1875), „Portret księcia Józefa na koniu” (1879), „Portret Tadeusza Kościuszki” (1879), „Wjazd cesarza Franciszka Józefa do Krakowa” (1881), „Sobieski pod Wiedniem” (1882), „Bitwa pod Raszynem” (1884) oraz liczne ilustracje wykonane do dzieł Henryka Sienkiewicza (po 1885).