![]() |
Teatr The Globe - panorama wnętrza fot. Maschinenjunge [w]: wikipedia.org |
Pierwszy stały teatr w Londynie wzniesiono na planie czworoboku, później budowano również teatry sześcioboczne i okrągłe. Scena znajdowała się na niewielkim podwyższeniu i z trzech stron otoczona była trzypoziomową widownią. Aktorów nie oddzielała od publicznością żadnego rodzaju bariera, nie stosowano też kurtyny. Powyżej sceny i nieco z tyłu budowano niewielki balkon, który odgrywał, w zależności od potrzeby, rolę okna w zamku, miejskiego muru albo wzgórza.
Najważniejszym elementem każdego spektaklu było słowo, tekst sztuki oraz gra aktorska (teatr elżbietański to teatr gwiazdorski). Scenografia ograniczała się do minimum, często o miejscu akcji informowała po prostu tabliczka z napisem, gdzie się obecnie rzecz toczy. Publiczność musiała więc liczyć na swoją wyobraźnię. Za to kostiumy odznaczały się przepychem i zawsze pochodziły z epoki elżbietańskiej, niezależnie od tego, gdzie toczyła się akcja (np. „Juliusz Cezar”).
Aktorzy nawiązywali bliski kontakt z publicznością, często zwracając się do niej bezpośrednio tak, jakby widzowie brali czynny udział w spektaklu. Publiczność chętnie włączała się do przedstawienia, żywiołowo manifestując swoje emocje. Jeśli spektakl się podobał – klaskano, wiwatowano, śmiano się głośno, jeśli jednak nie wzbudzał zachwytu, bez wstydu tupano, gwizdano, a nawet rzucano w aktorów kamieniami.
Aktorami byli wyłącznie mężczyźni, role kobiece powierzano młodym chłopcom. Zawód aktora powszechnie nie cieszył się poważaniem, choć wybitne jednostki zdobywały szeroką sławę i pokaźne dochody. Sam teatr był przez Kościół potępiany jako niemoralna rozrywka. Do jego upadku doprowadzili purytanie w 1642 roku.
Sztuki teatralne powstawały z myślą o gustach szerokiej publiczności, dlatego musiały wciągać ciekawą fabułą, zawiłymi wątkami, nagłymi zwrotami akcji i niezwykłymi tajemnicami. Jednocześnie miały uczyć, wzruszać, bawić i budzić grozę. Wiele w nich okrucieństwa i śmierci, ale też humoru i kwestii moralizatorskich.
Teatr nie był tanią rozrywką. Przedstawienia rozpoczynano na ogół wczesnym popołudniem, by wykorzystać dzienne światło.