Teatr elżbietański - cechy, budowa, wygląd teatru

Wnętrze teatru The Globe
Teatr The Globe - panorama wnętrza fot. Maschinenjunge [w]: wikipedia.org

 

Pierwszy stały teatr w Londynie wzniesiono na planie czworoboku, później budowano również teatry sześcioboczne i okrągłe. Scena znajdowała się na niewielkim podwyższeniu i z trzech stron otoczona była trzypoziomową widownią. Aktorów nie oddzielała od publicznością żadnego rodzaju bariera, nie stosowano też kurtyny. Powyżej sceny i nieco z tyłu budowano niewielki balkon, który odgrywał, w zależności od potrzeby, rolę okna w zamku, miejskiego muru albo wzgórza.

Najważniejszym elementem każdego spektaklu było słowo, tekst sztuki oraz gra aktorska (teatr elżbietański to teatr gwiazdorski). Scenografia ograniczała się do minimum, często o miejscu akcji informowała po prostu tabliczka z napisem, gdzie się obecnie rzecz toczy. Publiczność musiała więc liczyć na swoją wyobraźnię. Za to kostiumy odznaczały się przepychem i zawsze pochodziły z epoki elżbietańskiej, niezależnie od tego, gdzie toczyła się akcja (np. „Juliusz Cezar”).

Aktorzy nawiązywali bliski kontakt z publicznością, często zwracając się do niej bezpośrednio tak, jakby widzowie brali czynny udział w spektaklu. Publiczność chętnie włączała się do przedstawienia, żywiołowo manifestując swoje emocje. Jeśli spektakl się podobał – klaskano, wiwatowano, śmiano się głośno, jeśli jednak nie wzbudzał zachwytu, bez wstydu tupano, gwizdano, a nawet rzucano w aktorów kamieniami.

Aktorami byli wyłącznie mężczyźni, role kobiece powierzano młodym chłopcom. Zawód aktora powszechnie nie cieszył się poważaniem, choć wybitne jednostki zdobywały szeroką sławę i pokaźne dochody. Sam teatr był przez Kościół potępiany jako niemoralna rozrywka. Do jego upadku doprowadzili purytanie w 1642 roku.

Sztuki teatralne powstawały z myślą o gustach szerokiej publiczności, dlatego musiały wciągać ciekawą fabułą, zawiłymi wątkami, nagłymi zwrotami akcji i niezwykłymi tajemnicami. Jednocześnie miały uczyć, wzruszać, bawić i budzić grozę. Wiele w nich okrucieństwa i śmierci, ale też humoru i kwestii moralizatorskich.

Teatr nie był tanią rozrywką. Przedstawienia rozpoczynano na ogół wczesnym popołudniem, by wykorzystać dzienne światło.

Polecamy również:

  • Literatura renesansu w Polsce - cechy, nurty, twórcy

    W polskiej literaturze renesansowej wyodrębnić można trzy okresy: wczesny, dojrzały i schyłkowy. W każdym z nich rozwijały się i poezja, i proza zarówno w oficjalnym dworskim nurcie, jak i w nurcie popularnym mieszczańsko-ludowym. Więcej »

  • Literatura renesansu w Europie - cechy, nurty, twórcy

    Literatura renesansowa rozwijała się pod wpływem wzorów antycznych. Odrodziła się łacina klasyczna, sięgano po antyczne gatunki, tematy i motywy. Czerpano z filozofii i teorii literatury. Dużym powodzeniem cieszyli się tacy twórcy jak: Wergiliusz, Horacy, Cyceron, Platon, odwoływano się do... Więcej »

  • Jan Kochanowski - biografia i twórczość

    Jan Kochanowski był wybitnym poetą epoki renesansu. Przyszedł na świat w Sycynie, prawdopodobnie w 1530 roku (data nie jest pewna) w rodzinie średniozamożnego ziemianina Piotra Kochanowskiego i Anny Białaczowskiej. Jan miał sześciu braci i pięć sióstr. Przebieg wczesnej edukacji młodego Kochanowskiego nie... Więcej »

  • Sztuka renesansu - charakterystyka

    Sztuka renesansu, podobnie jak i cała odrodzeniowa kultura, rozwija się pod wpływem fascynacji osiągnięciami starożytnych twórców. Dorobek antyku, przez lata zapomniany, na nowo rodzi się dla Europy i staje się wzorem we wszystkich dziedzinach sztuki. Kształtuje humanistyczny światopogląd i inspiruje... Więcej »

  • Kultura renesansu - charakterystyka (rozwój szkolnictwa w renesansie, języki narodowe)

    Kultura renesansu kształtowała się pod wpływem antycznych wzorców. Rzesze humanistów studiowały starożytne teksty: Cycerona, Wergiliusza, Arystotelesa, Platona. Filozofia i literatura formowały nowy światopogląd. Sztuka antyczna stała dla człowieka renesansu nauczycielką piękna. Więcej »

Komentarze (2)
Wynik działania 5 + 5 =
mikus
2018-05-27 13:13:28
OH YEAH!!!
Bendi
2016-06-10 10:35:59
Ja chce z zewnatrz ;\
Ostatnio komentowane
• 2025-03-08 02:40:40
cycki lubie
• 2025-03-05 14:35:07
bardzo to działanie łatwe
• 2025-03-03 13:00:02
Jest nad czym myśleć. PEŁEN POZYTYW.
• 2025-03-02 12:32:53
pozdro mika
• 2025-02-24 20:08:01