Geneza „Zbrodni i kary”
Dostojewski napisał „Zbrodnię i karę” zainspirowany lekturą dzieł Puszkina. Można ponadto odnaleźć w niej ślady prawdziwych zbrodni, o jakich pisarz czytał w prasie.
„Zbrodnia i kara” powstała w latach 1865-1866 i ukazywała się w odcinkach w czasopiśmie „Ruskij Wiestnik”. W całości wydano ją w roku 1867.
Fiodor Dostojewski pisał powieść w nędzy i poczuciu strachu, że trafi za długi do więzienia. Cierpiał na padaczkę. Ciężkie warunki życia pobudziły jego wyobraźnię, dzięki czemu powstało wyjątkowe w historii literatury dzieło.
Z problemami Dostojewski spotkał się również w czasie publikowania książki. Kłopotów przysporzyła mi cenzura oraz wydawca – pismo „Russkij Wiertnik”. Pilnowano, by w utworze nie znalazły się niemoralne treści. Niektóre partie tekstu autor musiał skrócić, gdyż „urzędnikom” nie pasowała postać Raskolnikowa.
Czas i miejsce akcji „Zbrodni i kary”
Czas akcji nie został dokładnie określony. Chodzi zapewne o czasy tożsame z tymi, w których powieść powstawała – lata 60. XIX wieku. Akcja powieści rozpoczyna się lipcu, a kończy kilka miesięcy później, gdy Raskolnikow przyznaje się do winy. Epilog obejmuje następny rok po wyznaniu zbrodni – pierwszy rok z ośmioletniej katorgi na Syberii.
Miejsce wydarzeń zostało bliżej określone – to Petersburg, ówczesna stolicy Rosji. Miasto położone jest na północy kraju, dlatego klimat sprzyja chorobom. Mimo że Dostojewski nie odrysował dokładnie miasta, udało mu się uchwycić niepokojącą atmosferę tego miejsca.
Akcja epilogu rozgrywa się natomiast w nieznanym miejscu na Syberii (tam Raskolnikow odbywa karę za morderstwo).