 |
| Donatello „Dawid” (1430-1440)/ legacy.earlham.edu |
Rzeźba „Dawid” powstała w latach 1430-1440. Artysta wykonał ją z wypalonego brązu. Donatello ożywił w ten sposób antyczną sztukę aktu, od starożytności bowiem aż do powstania „Dawida” nie były tworzone rzeźby nagich mężczyzn.
Rzeźba nawiązuje do antyku także poprzez swój realizm. Posąg jest ponadnaturalnych rozmiarów, a postać Dawida ukazana została z dużą dbałością o detal. Grecko-rzymska tradycja widoczna jest ponadto w motywie wieńca na hełmie oraz pozycji ciała – Dawid opiera jego na jednej nodze, podczas gdy druga, swobodnie ugięta oparta jest o głowę Goliata. Jego sylwetka wygina się w kształt litery S, jest to tak zwany kontrapost. Dzięki zastosowaniu takiego układu postać zdaje się być w ruchu.
Dawid, czyli biblijny król Izraela, ukazany został tu po walce z Goliatem. Głowa pokonanego olbrzyma spoczywa u jego stóp. Zwycięzca trzyma w ręce miecz, a na głowie znajduje się misternie wyrzeźbiony hełm. Takie atrybuty Dawida na długo zadomowiły się w tradycji, którą przełamał dopiero Michał Anioł, przedstawiając młodzieńca z procą.
Dzięki zastosowaniu brązu jako materiału dla swojego posągu Donatello uzyskał ciekawy efekt imitacji naoliwionego ciała. Gładka powierzchnia pozwoliła mu tym lepiej uwypuklić anatomiczne szczegóły sylwetki mężczyzny. Wyraźnie widoczne są mięśnie czy ścięgna.
Donatello zafascynowany był antycznymi posągami i starał się kontynuować zarówno antyczną ideę, jak i zabiegi formalne. Dawid, postać biblijna, przypomina tu bohatera mitu. Można powiedzieć, iż dzieło stanowi pretekst do oddania hołdu pięknu ludzkiego ciała. Osobliwe może wydać się ukazanie Dawida bez brody, jedynie z długimi, swobodnie opadającymi włosami. Jednak autor nie pragnął pozostawać wierny historycznym realiom, a raczej starożytnym ideałom. Izraelski król przypomina więc raczej greckiego młodzieńca niż mędrca.
Posąg prawdopodobnie był przeznaczony do ustawienia na podwyższeniu, ponieważ postać spogląda nieco w dół. Wydaje się, że jego wzrok miał padać na oglądającego.