W ostatnich latach istnienia I Rzeczpospolitej, w szczególności zaś podczas okresu Sejmu Wielkiego, przez polską scenę polityczną przewinęła się cała masa ważnych i wybitnych postaci, zarówno patriotów, jak i zdrajców sprawy polskiej. Szczególnie godnymi wyróżnienia są tu dwaj reformatorzy, aktywni działacze związani z Sejmem Wielkim – Stanisław Małachowski i Jan Dekert.
Stanisław Małachowski urodził się 24.08.1736, w bogatej rodzinie, której członkowie już wcześniej dochodzili do wysokich urzędów. Uczestniczył we wszystkich ważniejszych wydarzeniach pierwszych lat panowania Stanisława Augusta Poniatowskiego, biorąc udział w sejmie konwokacyjnym, konfederacji radomskiej i w końcu zostając członkiem Rady Nieustającej. Był gorącym zwolennikiem reform, ograniczenia władzy hetmańskiej, zwiększenia roli miast i walki z liberum veto. Znany był ze swojej nieugiętej postawy moralnej.
Kiedy zwolennicy reform rozpoczęli prace nad reformą państwa i rozpoczęto sejm zwany Wielkim (1788), Stanisław Małachowski został marszałkiem Sejmu. Jest znany jako jeden z głównych autorów Konstytucji 3 Maja. Wywierał przemożny wpływ na przebieg działań. Po przystąpieniu, wbrew jego protestom, króla do konfederacji targowickiej udał się na emigrację, kiedy zaś już po upadku Rzeczpospolitej wrócił do swojego był przejściowo aresztowany. W czasach Księstwa Warszawskiego był przez krótki czas Prezesem Rady Ministrów, odszedł jednak ze stanowiska na skutek niemożności porozumienia się z władcą i współpracownikami. Zmarł w roku 1809.
Jan Dekert urodził się w 1738 roku w Bledzewie, pochodząc z rodziny kupieckiej. W latach 50. XVIII wieku przeniósł się do Starej Warszawy, której został pełnym obywatelem w 1762. Jako majętny kupiec rozwijał Warszawę, budując między innymi Kompanię Manufaktów Włóknianych w 1766, później inwestował też w teatr warszawski i tabakę. W 1789 roku został prezydentem Starej Warszawy. Ciesząc się publicznym uznaniem, był uważany za przedstawiciela miast polskich, w czasie Sejmu Czteroletniego starał się w miarę swoich możliwości walczyć o prawa miast.
Jan Dekert był inicjatorem wydarzenia znanego jako Czarna Procesja. 2.12.1789 przedstawiciele 141 miast Rzeczpospolitej udali się w pochodzie ubrani na czarno do króla Poniatowskiego, wręczając mu petycję, w której wyrażali zarówno swoje obawy w sprawie sytuacji miast, jak również swoje prośby. Ta właśnie petycja spowodowała uchwalenie 18.04.1791 prawa o miastach, które poszerzało miejskie swobody, między innymi zapewniające mieszczanom wolność osobistą, wystawianie plenipotentów na sejm i możliwość obejmowania urzędów, jak również otwarcie wstępu do stanu szlacheckiego.
Sam Jan Dekert zmarł przed zakończeniem prac Sejmu Czteroletniego i uchwalenia prawa o miastach, 4.10.1790 roku.