Stan wojenny w Polsce - kto wprowadził, przyczyny, skutki - Historia

Na przełomie roku 1979 i 1980 widoczne było osłabienie władzy komunistów w Polsce, bezpośrednio zresztą związane ze słabą pozycją ZSRR. Rosnące ceny życia, podwyżki i spadek płac doprowadziły w roku 1980 do serii protestów i buntów w całym kraju, których władze nie były  w stanie zwyczajnie stłumić i musiały iść na pozorne ustępstwa. Stąd też zalegalizowanie   NSZZ "Solidarność". Wydawało się, że w Polsce otworzyła się droga do wolnorynkowych reform gospodarczych.

W tym samym momencie w najwyższych kręgach władzy toczyła się ciężka walka w samym gronie PZPR. Partia podzieliła się na kilka obozów, które różnie odnosiły się do problemu "Solidarności". Obawiano się, że istnienie jej może doprowadzić do destabilizacji sytuacji i w najlepszym wypadku - utraty władzy przez rządzącą Partię. Najgorszym scenariuszem branym pod uwagę była z kolei zbrojna interwencja ZSRR, czyli powtórzenie sytuacji z Czechosłowacji z roku 1968. Ostatecznie grupa wojskowych, z generałami Wojciechem Jaruzelskim i Czesławem Kiszczakiem na czele przeforsowała decyzję o stłumieniu "buntu" własnymi siłami, nim przyciągnie on uwagę Moskwy.

13 grudnia 1981 roku Wojciech Jaruzelski ogłosił wprowadzenie stanu wojennego na terenie kraju. Doszło do zaostrzenia cenzury i wyjścia wojsk i milicji na ulicę. Związki zawodowe zostały zdelegalizowane, a większość niedawnych prowodyrów buntu - aresztowana i internowana. "Solidarność" została brutalnie rozbita, a system zamrożony na kolejne 8 lat, aż do roku 1989. Jest to powszechnie uważane za jedną z najczarniejszych kart polskiej historii po roku 1945.