Francisco Franco - biografia, działalność

Przyszły generał Francisco Franco urodził się 4.12.1892 w Ferrol w Hiszpanii. Wywodził się z rodziny posiadającej długie, wielopokoleniowe tradycje wojskowe, stąd też ta ścieżka kariery wydawała się oczywista. Od 1907 roku uczęszczał do szkoły wojskowej w Toledo, by później rozpocząć służbę w Maroku, będącym wtedy hiszpańską kolonią. Tam wyróżnił się w czasie walk z tubylcami. Jego pobyt i działania w Maroku zyskały mu powszechne uznanie w kręgach armii, był uważany za dobrze zapowiadającego się dowódcę. W roku 1926 został generałem, zaś dwa lata później komendantem szkoły wojskowej w Saragossie.

Zmianę w karierze Franco przyniosła abdykacja króla i powstanie republiki hiszpańskiej w 1931. Franco został odsunięty na boczny tor, nie chciał też osobiście angażować się w politykę. Ta sytuacja trwała aż do roku 1935, kiedy to w wojsku narodził się spisek mający na celu obalenie lewicowego rządu i wprowadzenie dyktatury wojskowej, która przywróciłaby dawne porządki. Franco poparł rebelię jeszcze na etapie planowania, oddając do dyspozycji wojska w Maroku.

Po wybuchu wojny domowej w Hiszpanii w roku 1936 Franco bardzo szybko zajął Maroko i w krótkim czasie stał się liderem nacjonalistów. Dzięki pomocy Niemiec i Włoch dokonał udanego przerzutu armii na Półwysep Iberyjski, gdzie kontynuował przez trzy lata wojnę z siłami rządowymi. Ostatecznie w roku 1939 ostatnie siły republikańskie zostały rozbite, a Franco zyskał nieograniczoną władzę dyktatorską.

Mimo pomocy udzielonej mu przez państwa Osi Franco nie zaangażował bezpośrednio Hiszpanii w II wojnę światową, zezwalając tylko na rekrutację ochotników hiszpańskich. Dążył do zachowania neutralności Hiszpanii i jej własnego rozwoju. Okres rządów generała Franco jest często porównywany do władzy Tity w Jugosławii i budzi ciągle wielkie emocje i kontrowersje. Niewątpliwie Franco przyczynił się do wzrostu gospodarczego Hiszpanii, jej odbudowy i wyjścia z wieloletniego kryzysu. Umocnił też jej pozycję na arenie międzynarodowej. Z drugiej strony władza Franco charakteryzowała się dużą brutalnością i otwartym tepieniem opozycji i ruchów przeciwnych generałowi.

W ostatnich latach życia Franco gorąco działał na rzecz faktycznej restauracji władzy królewskiej w Hiszpanii, walczył też aktywnie przeciwko mniejszościom homoseksualnym i rozmaitym ruchom separatystycznym (Katalonia, kraj Basków). Po serii ciężkich chorób stopniowo wycofywał się z polityki, aczkolwiek aż do śmierci pozostawał formalnie głową państwa. Zmarł 20.11.1975 roku w Madrycie.