Europa jest mniejszą (o powierzchni 10,53 mln km2 – ok. 7% powierzchni lądów), zachodnią częścią kontynentu Eurazji, o silnie rozczłonowanej linii brzegowej (liczne morza śródziemne, półwyspy, zatoki, wyspy). Średnio jest to najniższa część świata (przeciętnie 292 m n.p.m.), z najwyższym punktem sięgającym wysokości 4 807 m n.p.m. (szczyt Mount Blanc w Alpach).
Europę w 2010 roku zamieszkiwało ok. 726 mln mieszkańców, co stanowi nieco ponad 10% ludności świata.
Położenie większej części Europy w umiarkowanych szerokościach geograficznych decyduje o stosunkach klimatycznych (strefa klimatów umiarkowanych w Europie Zachodniej, Środkowej i Wschodniej, strefa klimatów podzwrotnikowych w Europie Południowej, strefa klimatów polarnych na północnych krańcach Europy). Sąsiedztwo północnego i środkowego Atlantyku gwarantuje stosunkowo wysokie i regularnie rozłożone w ciągu roku opady, co powoduje, że większa część Europy ma dobre warunki dla rozwoju rolnictwa.
W przeszłości (w plejstocenie) znaczna część Europy pokryta była przez lądolód skandynawski, co opóźniło rozwój szaty roślinnej i zasiedlenie tego obszaru przez człowieka.
W ostatnich 100-200 latach znaczenie państw Europy w świecie było znacznie większe, niżby to wynikało z jej wielkości i potencjału ludnościowego. W związku bowiem ze swoja przewagą militarną i technologiczną najpotężniejsze państwa europejskie uzależniły od siebie niemalże wszystkie obszary lądowe Ziemi (zmieniając terytoria niepodległych monarchii i ziemie plemienne w swoje kolonie i protektoraty). Także współcześnie państwa europejskie (mimo licznych i niszczących wojen, toczonych w Europie w ostatnich 100 latach) należą do najbogatszych i najbardziej rozwiniętych gospodarczo na świecie.
W Europie jest współcześnie 46 niepodległych i uznawanych przez społeczność międzynarodową państw (w tym 3 państwa w części leżą na terytorium Europy). Największym z nich jest Rosja (w Europie ok. 4,9 mln km2, reszta – ponad 12 mln km2 – w Azji). Największym państwem w całości leżącym w Europie jest Ukraina (powierzchnia 603,7 tys. km2). Najludniejszym państwem w całości leżącym w Europie są Niemcy (ponad 80,3 mln mieszkańców).
Prawie połowa państw europejskich (27 – stan w roku 2013 + leżący w Azji Cypr) wchodzi w skład Wspólnoty Europejskiej (unii gospodarczej z elementami unii politycznej).
Polska – z powierzchnią 312 679 km2 i liczbą ludności 38 545 mln mieszkańców – jest jednym z większych i bardziej ludnych krajów europejskich. Nasze państwo położone jest w Europie Środkowej, co powoduje, że wiele elementów jej środowiska przyrodniczego ma cechy przejściowe (np. klimat umiarkowany ciepły przejściowy, położenie na styku głównych struktur geologicznych Europy). Z kolei brak barier komunikacyjnych od strony zachodniej i wschodniej decyduje o tranzytowym położeniu Polski między Europą Zachodnią i Wschodnią. Na tle Europy Polska jest krajem jeszcze bardziej nizinnym (ze średnią wysokością 173 m n.p.m. i najwyższym punktem na wysokości 2 499 m n.p.m. - szczyt Rysy). Od 1 maja 2004 roku Polska jest członkiem Wspólnoty Europejskiej.