Wody śródlądowe i zasoby wodne Polski - geografia

Wg Rocznika Statystycznego GUS w roku 2012 około 646 tys. hektarów gruntów pokrytych było w Polsce wodą - gł. przez powierzchniowe wody płynące i stojące (wody zajmowały więc ok. 2% całkowitej powierzchni kraju).
Wody stojące i płynące oraz bagna i torfowiska zaliczane są przez konwencję ramsarską do mokradeł. Mokradła zajmuja około 4,36 mln hektarów powierzchni naszego kraju (w tym około 30% powierzchni zajmują torfowiska, ważne w retencjonowaniu wody).
Obok wód powierzchniowych oraz bagien i trofowisk (ważnych z punktu widzenia przyrodniczego, ale nie wykorzystywanych bezpośrednio przez człowieka) woda magazynowana też jest w zbiornikach wód podziemnych.
Zarówno wody powierzchniowe,  jak i podziemne zasilane są przede wszystkim przez opady (ciekłe - zasilające wody powierzchniowe i podziemne w momencie wystąpienia
oraz stałe – retencjonowane w postaci pokrywy śnieżnej i zasilające wody powierzchniowe i infiltrujące w głąb gruntu w okresie roztopów).

Polska jest krajem o stosunkowo ubogich zasobach wodnych. Średni roczny odpływ wód
powierzchniowych, łącznie z dopływami z zagranicy, wyniósł (w latach 1980—2010) 62,3 km3. W przeliczeniu na 1 mieszkańca daje to roczny zasób wód ok. 1,6 dam3 (decymetrów sześciennych). W innych krajach europejskich zasoby te są szacowane nawet na 4,6 dam3/rok.
Prawie połowa średniego odpływu rzecznego z obszaru Polski pochodzi z drenażu wód podziemnych (ze źródeł i innych wypływów wód podziemnych). Reszta odpływu rzecznego to szybki spływ powierzchniowy wody opadowej powodujący zagrożenia powodziowe.
Sumaryczna pojemność naturalnych i zbiorników wodnych (jezior) oraz sztucznych zbiorników około retencyjnych wynosi ok. 21,7 km3 wody.
Objętość zmagazynowanych słodkich wód podziemnych w obszarze kraju szacuje się na około 6 000 km3. Wody podziemne stanowią jednak tylko ok. 15% wody pobieranej na potrzeby gospodarki narodowej i ludności.

Zasoby wodne Polski cechuje duża zmienność sezonowa i nierównomierność rozmieszczenia
terytorialnego. Obszar najmniej zasobny w wodę pokrywa się z pasem nizin środkowej Polski (Wielkopolska, Kujawy i  Mazowsze). Zasoby wodne charakteryzują się też duża zmiennością w przebiegu rocznym i w kolejnych latach (wynika to m.in. z dużej zmienności opadów i parowania).

O stosunkowo niewielkich zasobach wodnych Polski decydują m.in.:
- stosunkowo niskie opady (w części nizinnej kraju) – około 500-650 mm,
oraz mała pojemność zbiorników retencyjnych - mogą zatrzymać tylko ok. 6% rocznego odpływu wód w kraju, co nie zapewnia dostatecznej ochrony przed okresowymi nadmiarami lub deficytami wody.
Problemem jest też zanieczyszczenie wód (zwłaszcza powierzchniowych).

Autor: dr Krzysztof Jarzyna z Instytutu Geografii UJK w Kielcach

Polecamy również:

  • Sieć rzeczna Polski - cechy, charakterystyka

    Większość terytorium Polski (99,7%) znajduje się w obrębie zlewiska Morza Bałtyckiego. Niewielkie skrawki terytorium naszego kraju zajmują też zlewiska: M. Północnego (0,1% powierzchni Polski) i M. Czarnego (0,2% powierzchni Polski). Więcej »

  • Jeziora w Polsce - największe, nagłębsze, typy jezior w Polsce

    Polska jest krajem obfitującym w jeziora. Średnia jeziorność (stosunek powierzchni zajmowanej przez jeziora do całkowitej powierzchni kraju wyrażony w %) Polski wynosi tylko 0,9%, ale w Krainie Wielkich Jezior Mazurskich jest to 36% (w Szwecji średnio 8,5%). Więcej »

  • Wody podziemne w Polsce - rodzaje, wykorzystanie, znaczenie

    Wody podziemne są wyłącznym źródłem zasilania rzek i jezior w okresach, w których nie występują opady. Szacuje się, że około 49,4% średniego odpływu rzecznego z obszaru Polski pochodzi z zasilania wodami podziemnymi. Wody podziemne wpływają też na warunki życia  roślinności łąkowej i bagiennej. Więcej »

Komentarze (0)
Wynik działania 2 + 5 =
Ostatnio komentowane
.
• 2024-09-05 17:12:32
Dodajmy, że było to również ostatnie powstanie wendyjskie (słowiańskie) na terenie N...
• 2024-09-04 21:32:33
DZIĘKUJĘ
• 2024-07-31 13:21:34
I cóż miał rację Marek Aureliusz który chciał podbić Germanię uderzeniem przez Mor...
• 2024-07-06 19:45:33
O tym, że zmienne w czasie pole elektryczne jest źródłem pola magnetycznego, napisał ...
• 2024-06-27 07:25:33