Gleby występujące w Polsce nawiązują do strefowości klimatycznej i roślinnej. Wśród gleb strefowych dominują gleby brunatne (cambisols) i płowe (luvisols), typowe dla biomu liściastych i mieszanych lasów szerokości umiarkowanych rozwijającego się w okresowe chłodnym i równomiernie wilgotnym klimacie Europy Zachodniej i Środkowej. Są wśród nich zarówno gleby żyzne, jak i umiarkowanie żyzne.
Do gleb strefowych występujących na obszarze Polski należą też mało żyzne gleby bielicowe – podzols (typowe dla klimatów umiarkowanie chłodnych i borealnych lasów szpilkowych – dominujących na północny-wschód od Polski)
i czarnoziemy – chernozems (rozwijające się najlepiej w znacznie suchszym klimacie umiarkowanie ciepłym i podzwrotnikowym w odmianie kontynentalnej, w którym na południowy-wschód od Polski rozwinęła się roślinność stepowa) – należą do najżyźniejszych gleb Polski. Gleby brunatne, płlowe i bielicowe zajmuja ok. 80% powierzchni Polski.
Obok gleb strefowych występują w Polsce też gleby śródstrefowe – związane ze specyficznym podłożem:
- na skałach węglanowych tworzą się żyzne lecz trudne w uprawie rędziny (leptosols),
- na aluwiach rzecznych rozwijają się mady – fluvisols (na niżu żyzne,