Położenie geograficzne Polski - skrajne punkty, cechy, konsekwencje - Geografia

Polska (pełna nazwa Rzeczpospolita Polska) położona jest w umiarkowanych szerokościach geograficznych, w Europie Środkowej, w przeważającej części swego terytorium w obrębie Niżu Środkowoeuropejskiego.

Najdalej wysunięty na północ punkt na lądowym terytorium Polski położony jest na wybrzeżu Bałtyku w miejscowości Jastrzębia Góra (województwo pomorskie). Jego szerokość geograficzna to 54°50’ szerokości geograficznej N. Dawniej punktem uznawanym za leżący najdalej na północ był położony nieopodal (ale nieco na południe) Przyl. Rozewie.

Najdalej wysunięty na południe punkt na terytorium Polski położony jest na granicy polsko-ukraińskiej, na południowo-wschodnim stoku szczytu Opołonek w Bieszczadach. Jego szerokość geograficzna to 49°00’ szerokości geograficznej N.

Najdalej wysunięty na zachód punkt na terytorium Polski położony jest na granicy polsko-niemieckiej, w kolanie (zagięciu) Odry koło Osinowa Dolnego w gminie Cedynia. Jego długość geograficzna to: 14°07’długości geograficznej E.

Najdalej wysunięty na wschód punkt na terytorium Polski położony jest na granicy polsko-ukraińskiej, w kolanie (zagięciu) Bugu we wsi Zosin w gminie Horodło. Jego długość geograficzna to: 24°09’długości geograficznej E.

Środek geometryczny Polski znajduje się we wsi Piątek, leżącej ok. 33 km na północ od Łodzi.

Rozciągłość południkowa Polski wynosi: 54°50’ -  49°00’ = 5°50’, co odpowiada 649 km. Rozciągłość równoleżnikowa Polski wynosi 24°09’ - 14°07’ = 10°07’, co odpowiada 689 km. Terytorium Polski  jest więc współcześnie (po II Wojnie Światowej) dosyć zwarte (bardziej niż np. terytorium II Rzeczpospolitej).

Położenie Polski w szerokościach umiarkowanych i jej rozciągłość południkowa decyduje o natężeniu promieniowania słonecznego i jego zróżnicowaniu południkowym. Latem w południe wysokość Słońca nad horyzontem przekracza 64° na południowych krańcach kraju i 58° na krańcach północnych. W zimie wynosi odpowiednio: 17,5° na południu i 11,5° na północy (z tym, że latem niższe położenie Słońca nad horyzontem niweluje na północy dłuższy niż na południu dzień). Z kolei rociągłość równoleżnikowa skutkuje wzrostem kontynentalizmu klimatu wraz z przemieszczaniem się na wschód (widoczny m.in. w niższych temperaturach powietrza zimą i dłuższym zaleganiem pokrywy śnieżneej na wschodzie). 

Autor: dr Krzysztof Jarzyna z Instytutu Geografii UJK w Kielcach

Polecamy również:

Komentarze (0)
Wynik działania 4 + 5 =
Ostatnio komentowane
na czym polegają te fundacje i stowarzyszenia? brakuje tu wyjaśnienia i jakiegoś przyk�...
• 2024-11-05 17:38:04
Głupota w tekście! Janusz i Agnieszka się nie związali, bo byli bardzo bliskim kuzynos...
• 2024-10-27 17:40:49
Super
• 2024-10-21 17:09:20
Bardzo trudne.
• 2024-10-21 13:31:17
Dziękuję za krótką acz treściwą syntezę :)
• 2024-09-24 21:14:03