Miażdżyca jest przewlekłą chorobą, w której dochodzi do zmian zwyrodnieniowych w obrębie aorty i tętnic średniej wielkości (wieńcowe, szyjne, nerkowe krezkowe, biodrowe). Polega na gromadzeniu się złogów tłuszczu (głównie cholesterolu) i wapnia w przestrzeni pomiędzy śródbłonkiem a warstwą mięśniową tętnicy. Powstające blaszki miażdżycowe powodują stopniowe zwężanie się światła tętnic, co ogranicza przepływ krwi i prowadzi do niedokrwienia, czyli niedostatecznego zaopatrzenia danego narządu (serca, mózgu) w tlen i substancje odżywcze. Blaszki miażdżycowe tworzące się w obrębie naczyń wieńcowych serca są przyczyną choroby wieńcowej (niedokrwiennej), której najbardziej charakterystycznym objawem jest silny ból w okolicy klatki piersiowej (tzw. dusznica bolesna). Konsekwencje wytworzenia się złogów tłuszczowych są zróżnicowane i zależne od ich lokalizacji. W przypadku gdy następuje zaczopowanie dużych naczyń wieńcowych (np. głównego pnia naczyniowego) dochodzi do zawału serca (popularnie nazywanego atakiem serca), czyli martwicy tej jego części, która przestaje być zaopatrywana w tlen. Jeśli zawał obejmuje rozległy obszar mięśnia sercowego prowadzić z reguły do śmierci. Leczenie choroby wieńcowej polega na podawaniu leków przeciwdusznicowych, przeciwzakrzepowych oraz zastosowaniu zabiegów chirurgicznych, do których należy pomostowanie i angioplastyka. Pierwszy zabieg polega na wszczepieniu pomostów naczyniowych czyli tzw. by-passów, dzięki czemu następuje ominięcie miejsc, które zostały zablokowane przez tłuszcz. W drugim zaś do tętnic wprowadza się specjalny cewnik z balonikiem, który po napełnieniu poszerza zwężone lub zaczopowane naczynia.
 |
| Zmiany miażdżycowe aorty |
Choroba nadciśnieniowa to stan stale podwyższonego ciśnienia tętniczego przekraczającego poziom 140/90 mmHg. Skutki tej choroby są niekorzystne zarówno dla samego układu krwionośnego, jak i innych narządów. Nadciśnienie sprzyja rozwojowi choroby wieńcowej, może doprowadzić do zawału serca lub udaru (niedokrwienia) mózgu. Choroba nadciśnieniowa wpływa też na zaburzenia w pracy nerek i prowadzi do zmian chorobowych narządu wzroku. Leczenie nadciśnienie polega głównie na przyjmowaniu leków, zalecane jest także stosowanie diety i prowadzenie uregulowanego tryby życia.
Żylaki to choroba zwyrodnieniowa objawiająca się opuchnięciem, pogrubieniem lub skręceniem żył. Przyczyną żylaków są nieprawidłowo działające osłabione zastawki, które przepuszczają z powrotem płynącą jednokierunkowo krew. Ta gromadzi się powodując obrzęk żył. Żylaki najczęściej tworzą się na kończynach dolnych (zwłaszcza na łydkach), ale mogą występować także w innych miejscach np. w przełyku, odbycie, czy pochwie. Żylaki można leczyć farmakologicznie lub operacyjnie. W drugim przypadku chorobowo zmienione żyły usuwane są chirurgicznie. Coraz częściej stosuje się nowoczesne metody walki z żylakami np. termoablacja (koagulacja żylaków za pomocą prądów wysokiej częstotliwości) czy leczenie laserowe.
Higiena układu krwionośnego polega na:
• przestrzeganiu odpowiedniej diety (wystrzeganiu się pokarmów zwierających cholesterol);
• wyeliminowaniu używek (alkohol, papierosy);
• prowadzeniu aktywnego trybu życia;
• unikaniu stresów;
• kontrolowaniu zdrowia (mierzenie ciśnienia, badania okresowe).