Pojęcie „populizm” wywodzi się od łacińskiego populus – lud. W związku z czym już sama nazwa wskazuje, iż jest to ruch skierowany na lud – mamy do czynienia z idealizacją ludu.
Populizm swoimi korzeniami sięga I połowy XIX wieku, narodził się na fali wielkiej Rewolucji Francuskiej oraz Wiosny Ludów. Największe wpływy ideologia ta uzyskała w latach 30. i 40. XX wieku w Ameryce Południowej i Środkowej.
Ideologia populistyczna głosi, że lud jest wcieleniem cnót i wartości obywatelskich i to jemu należy się miano najbardziej wartościowej warstwy społecznej. Pod pojęciem ludu rozumiano przede wszystkim biednych mieszkańców wsi i miast, którzy byli uciemiężeni i wyzyskiwani przez bogatych.
Zwolennicy populizmu w pierwszym rzędzie na liście wrogów ludu umieszczali przedstawicieli elit, którzy stanowili zagrożenie, bowiem dążyli do realizacji jedynie własnych interesów kosztem najbiedniejszych. Populiści odżegnają się również od wszelkiego rodzaju ruchów, doktryn, organizacji, które popierały lub promowały potrzebę istnienia hierarchii społecznych (np. konserwatyzmu). Równie negatywne nastawienie populiści posiadają do dużego kapitału, bowiem grozi on monopolizacją strefy ekonomicznej oraz wyzyskiem mas pracujących.
Najlepszym i najbardziej sprawiedliwym systemem gospodarczym jest gospodarka oparta na małej i średniej własności ziemskiej oraz przemysłowej. Przywódcą państwa powinna być osoba znająca potrzeby i oczekiwania ludu, będąca w stanie zapewnić mu dobrobyt.
Najsłynniejszym politykiem popierającym tę ideologię był Juan Domingo Peron, który rządził Argentyną w latach 40. i 50. XX wieku.
W Polsce również można było zaobserwować elementy populizmu, m.in. w propagandzie partii ludowych działających w okresie dwudziestolecia międzywojennego, programie „Solidarności’ w latach 80. oraz bardziej współcześnie w hasłach wyborczych Samoobrony Rzeczypospolitej Polskiej.