Geneza państwa
Państwa nie rodzą się z dnia na dzień, ich powstawanie to długotrwały proces. Jednocześnie trudno czasem jednoznacznie ustalić, kiedy możemy mówić już o istnieniu państwa, a nie wspólnoty społeczno-politycznej, etnicznej, narodowej. Moment narodzin państwa bywa określany umownie lub w przybliżeniu. O wiele łatwiej uchwycić upadek państwa, bowiem wiąże się on z końcem funkcjonowania suwerennej włazy państwowej na danym terytorium.
Państwo nie wyłania się z chaosu, potrzebne jest występowanie kilku czynników, by mogło ono rozpocząć samodzielny byt, takich jak m.in.: świadomość narodowa, wspólnota języka, kultury, obyczajów czy historii, a także wspólne pochodzenie.
Narodziny państwa mogą dokonać się na kilka sposobów. Pierwszym rodzajem genezy państwa jest wytworzenie się pewnych struktur organizacyjno-administracyjno-politycznych na konkretnym terytorium nienależącym do jakiegokolwiek innego państwa i niepodlegającym zwierzchnictwu żadnego kraju. Drugim typem powstania organizacji państwowej jest rozpad większego organizmu na mniejsze, niezależne państwa. Narodziny państwa mogą również być związane z połączeniem się kilku państw w jeden organizm polityczny – tym samym powstaje nowe państwo zrzeszające kilka pomniejszych. Wreszcie istnieje też sytuacja secesji, czyli oderwania się części kraju i uniezależnienia. Wyodrębnione terytorium jest wtedy samodzielnym bytem państwowym. Tak właśnie doszło do powstania Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej.
Istota państwa
Najogólniej mówiąc istotą państwa jest bycie suwerenną organizacją terytorialną, która funkcjonuje dla dobra swoich obywateli. Wbrew pozorom nie jest łatwo określić istotę państwa, toczą się spory w tej sprawie między naukowcami. Większość z nich wskazuje jednak na kwestię suwerenności, jako konstytutywną dla bytu państwowego. Państwo musi być podmiotem na arenie międzynarodowej, który cieszy się suwerenną władzą, nie może być zależne. Dowodzi temu fakt, iż tzw. państwa karłowate nie są uważane za równorzędne z państwami zupełnie niezależnymi i np. nie mogą wchodzić w skład ważnych organizacji międzynarodowych, takich jak ONZ, MTS.
Każde państwo posiada kilka praw zasadniczych (pierwotnych). Są to: prawo do istnienia, prawo do równości, prawo do niezawisłości, prawo do utrzymywania stosunków międzynarodowych (prawo do obrotu) oraz prawo do czci.
Z wewnętrznego punktu widzenia istotą państwa jest zagwarantowanie suwerennej, niezależnej władzy, która będzie troszczyła się odpowiednio o dobro publiczne i dobro prywatne każdego obywatela, a także zapewni trwanie i rozwój państwa.
