Administracja publiczna - podział, zasady działania

Administracja to słowo pochodzące z łaciny (ministrare) i oznacza „służyć”. Jest to sytuacja, kiedy osoba lub grupa osób „służy”, „pomaga” lub „zarządza” w czyimś interesie. Administracja publiczna natomiast jest ogółem organów państwa lub samorządu terytorialnego, który przejął zaspokajanie potrzeb obywateli. Jest całością struktur organizacyjnych państwa oraz ludzi, którzy są zatrudnieni w tych strukturach spełniając na rzecz ogółu obywateli zadania: publiczne, indywidualne i zbiorowe, reglamentacyjny, świadczące i organizatorskie.

Podział

administracja państwowa

administracja rządowa

administracja samorządu terytorialnego

Funkcje

- Porządkowo-reglamentacyjne czyli ochrona porządku publicznego i bezpieczeństwa zbiorowego.

- Świadczenia usług

- Zarządcza, czyli udział państwa w zarządzaniu gospodarką państwową (np. wydawanie patentów, koncesji).

Zasady działania i organizacji administracji publicznej

- Funkcjonowanie opiera się na przepisach prawa i w granicach zakreślonych jego przepisami.

- Zasada kierownictwa, czyli działania organu administracji: organizacyjne, koordynacyjne, sprawdzające, nadzorcze, kontrolne etc.

- Koordynacja. Potrzebna do koordynowania działania różnych organów administracyjnych.

- Kolegialność. Podejmowanie decyzji przez kilka (więcej niż jedną) upoważnionych do tego osób.

- Zasada kompetencji organu (zakres działania i właściwość). Kompetencje organu określają przepisy prawa Właściwości: miejscowa, rzeczowa, instancyjna

- Decentralizacja, czyli rozłożenie zadań między poszczególne organy administracji w układzie pionowym.

- Nadzór, czyli możliwość ingerowania w działania jednostki nadzorowanej.

- Zasada kontroli, czyli wykonywania czynności sprawdzania działania organów administracyjnych.

- Zasada odpowiedzialności. Wyróżniamy: odpowiedzialność kierowniczą, karną, majątkowa, służbowa

Rodzaje kontroli administracji publicznej

- Wewnętrzna, czyli kontrola kierownika organu lub organu nadrzędnego co do jakości i rzetelności wykonanych działań.

- Instytucjonalna, czyli kontrola spoza struktury organizacyjnej kontrolowanego organu (np. kontrola Najwyższej Izby Kontroli)

Monizm i dualizm administracji publicznej

- Monizm występuje w państwach totalitarnych i polega na istnieniu tylko administracji państwowej. Nie istnieje tu samorząd lub jest on fasadowy.

- Dualizm jest to sytuacja występująca w państwach demokratycznych i polega na istnieniu podziału na administrację państwową i samorządową.  

Polecamy również:

Komentarze (0)
Wynik działania 4 + 1 =
Ostatnio komentowane
skibidi
anonim • 2025-06-04 16:30:58
uuoloi0
anonim • 2025-06-03 17:46:25
Bardzo fajne interesujący Cy
anonim • 2025-06-01 19:21:22
dziękuję
anonim • 2025-05-31 17:22:28
polecajka
anonim • 2025-05-31 16:27:49