Przepisy te reguluje Ustawa z dnia 20 czerwca 2010 roku o bezpośrednim wyborze wójta, burmistrza i prezydenta miasta.
Najważniejsze przepisy
- wójt (burmistrz, prezydent miasta) jest wybierany w wyborach powszechnych, tajnych, równych i bezpośrednich i tajnych
- czynne prawo wyborcze ma ten (obywatel polski i UE)) kto w dniu gosowania ukończył 18 lat i mieszka na terenie danej gminy i został wpisany do rejestru wyborców
- brak prawa wyborczego dla osób pozbawionych praw publicznych prawomocnym orzeczeniem sądu lub Trybunału Stanu
- brak prawa wyborczego dla osoby ubezwłasnowolnionej przez sąd
- prawo bierne ma każdy obywatel, który w dniu głosowania skończy 25 lat lecz nie musi zamieszkiwać na terenie gminy, w której kandyduje
- Kandydat może kandydować tylko w jednej gminie
- brak prawa wyborczego biernego w stosunku do osób karanych za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego, w stosunku do osób wobec których stwierdzono sądownie utratę prawa wybieralności
- wygrywa ten kandydat, który w glosowaniu uzyskał przynajmniej połowę ważnie oddanych głosów
- jeśli żaden z kandydatów nie uzyskał przynajmniej połowy ważnie oddanych głosów, po 14 dniach od pierwszego głosowania, przeprowadza się drugie głosowanie
- wybory na wójtów, burmistrzów i prezydentów miast zatwierdza Prezes rady Ministrów w drodze rozporządzenia
- Wybory na wójtów przeprowadzają komisje powołane do przeprowadzenia wyborów do rad gmin
- prawo zgłaszania kandydata na wójta przysługuje wyborcom, partiom politycznym i organizacjom społecznym
- wyborca oddaje jeden głos na jednego kandydata
- mandat wójta może wygasnąć na skutek 10 przyczyn min. niezłożenia w terminie oświadczenia majątkowego, utraty prawa wybieralności, odmowy złożenia ślubowania, śmierci, odwołania w drodze referendum etc.