Obywatelstwem określamy przynależność do jakiegoś kraju, która przejawia się w pewnym powiązaniu prawnym jednostki i państwa. Związek ten realizuje się poprzez posiadanie przez obywateli konkretnych praw i obowiązków obywatelskich. Państwo w tym układzie zobowiązuje się do określonych świadczeń na rzecz obywateli.
Każdy człowiek jest obywatelem jakiegoś kraju, występują od tej reguły tylko nieliczne wyjątki. Nietypową sytuacją jest między innymi podwójne obywatelstwo – posiadanie obywatelstwa dwu krajów (nie wszystkie państwa pozwalają na taką sytuację, zdarza się, że warunkiem uzyskania jednego obywatelstwa jest zrzeczenie się drugiego), a także bezpaństwowość, czyli brak posiadania obywatelstwa jakiegokolwiek państwa.
Bezpaństwowcem (apatrydą) może być człowiek, który stracił obywatelstwo nie z własnej winy, np. na skutek wojny lub zmian terytorialnych.