Kościół Ewangelicko-Augsburski - historia, doktryna, charakterystyka. Kościół Ewangelicko-Augsburski w RP

Kościół Ewangelicko-Augsburski jest owocem reformacji wittenberskiej i należy do rodziny Kościołów luterańskich. Jego nazwa pochodzi od tytułów dwóch ksiąg wyznaniowych: Konfesji augsburskiej (1530 r.) i Apologii konfesji augsburskiej (1531 r.).

Doktryna Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego wiąże się z programem reformacji, który zainicjował w XVI w. Marcin Luter. Jego naukę streszcza 5 zasad protestantyzmu: sola Scriptura – jedynie Pismo; solus Christus – jedynie Chrystus; solum Verbum –  jedynie Słowo, sola gratia i sola fide – jedynie łaska i jedynie wiarą.

Kościół Ewangelicko-Augsburski przyjmuje, że Pismo Święte jedynym źródłem i normą wiary chrześcijańskiej oraz życia chrześcijańskiego. Uznaje Chrystusa za jedynego Zbawiciela i pośrednika między Bogiem a ludźmi, tym samym odrzucając kult świętych. Naucza także, że człowiek zostaje usprawiedliwiony i zbawiony jedynie z łaski Bożej przez samą wiarę w Jezusa Chrystusa, a nie przez swoje zasługi i uczynki. W teologii luterańskiej dobre uczynki są postrzegane wyłącznie jako owoce żywej wiary.

Kościół Ewangelicko-Augsburski uznaje tylko dwa sakramenty – chrzest i Komunię św. Eucharystia udzielana jest wszystkim wiernym pod dwoma postaciami: chleba i wina. Z kolei chrzest udzielany jest – tak jak w Kościele rzymskokatolickim –  w większości przypadków dzieciom, choć możliwe jest także udzielenie tego sakramentu osobie dorosłej.

Obok chrztu i Komunii św. w Kościele Ewangelicko-Augsburskim funkcjonuje uroczystość zwana konfirmacją. Najczęściej porównywana jest ona do katolickiego bierzmowania. Podczas konfirmacji młodzież składa uroczystą przysięgę, która jest wyznaniem wiary i ślubowaniem wierności Chrystusowi i Kościołowi.

Spowiedź w Kościele Ewangelickim ma charakter ogólny (głośna spowiedź wszystkich wiernych). Istnieje także spowiedź prywatna z księdzem dla tych, którzy pragną szczególnej pociechy, lecz jest ona zależna od woli i chęci chrześcijanina. Pokuta nie jest uznawana za sakrament.

Wierni Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego odrzucają kult Maryi, świętych, relikwii i obrazów. Uznają tylko dwa stany po śmierci: niebo (bliskość Boga) i piekło (wieczne oddalenie od Niego). Tym samym nie przyjmują nauki i czyśćcu i związanej z nią nauki o odpustach za żywych i za zmarłych. Matka Boża w świetle luteranizmu nie ma udziału w dziele zbawienia.

Kościół Ewangelicko-Augsburski liczy obecnie ok. 70 mln wiernych na całym świecie, mieszkających głównie w: Niemczech (13 mln), Stanach Zjednoczonych (8 mln), Szwecji (7,2 mln), Finlandii (4,6 mln) i Danii (4,5 mln).

Wykład nauki Kościoła luterańskiego znajduje się w wyznaniach wiary: Apostolskim, Nicejsko-Konstantynopolskim i Atanazjańskim oraz w księgach wyznaniowych: Małym i Dużym Katechizmie autorstwa ks. dr Marcina Lutra, Augsburskim Wyznaniu Wiary, Apologii Augsburskiego Wyznania, Artykułach Szmalkaldzkich i Formule Zgody.

Najwyższą władzę w Kościele Ewangelicko-Augsburskim stanowi Synod. Składa się on z duchownych i świeckich przedstawicieli poszczególnych diecezji. Władzę wykonawczą i administracyjną sprawuje z kolei Konsystorz na czele którego stoi Biskup Kościoła.

Kościół Ewangelicko-Augsburski w Polsce

W kilka lat po wystąpieniu Marcina Lutra przeciwko nadużyciom w praktyce odpustów (1517 r.), jego poglądy i publikacje były znane w Polsce. Idee reformacyjne znalazły zwolenników wśród przedstawicieli różnych warstw społecznych, także wśród duchowieństwa. Już w 1518 r. luteranizm opanował Gdańsk (Prusy Królewskie), a w latach 20-tych XVI w. dotarł do Poznania, Wrocławia i na Mazury. Od połowy XVI w. rozwijał się wśród ludu polskiego poza granicami Rzeczypospolitej. Książę piastowski Wacław Adam (1545-1579) wprowadził go na Śląsku Cieszyńskim. Do dziś tamtejsze ziemie są największym skupiskiem ewangelików polskich.

Szczególnie ciężkim czasem dla polskiego luteranizmu był okres II wojny światowej, który pociągnął za sobą znaczne straty wśród wiernych i duchownych. Dzieło odbudowy Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego po 1945 r. podjął ks. dr Jan Szeruda.

Kościół Ewangelicko-Augsburski w RP został oficjalnie zarejestrowany dopiero w 1936 r., kiedy weszła w życie Ustawa o Stosunku Państwa do Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego. Współcześnie liczy około 80 tysięcy wiernych. Najwięcej jest ich na Śląsku Cieszyńskim (diecezja cieszyńska; blisko 37 tysięcy). Siedziba władz zwierzchnich Kościoła mieści się w Warszawie. Na jego czele stoi obecnie ks. Jerzy Samiec. Na terenie Polski działa 6 diecezji ewangelicko-augsburskich oraz Ewangelickie Duszpasterstwo Wojskowe. Kandydaci na duchownych Kościoła kształcą się w Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej.

Kościół Ewangelicko-Augsburski w Polsce posiada dwa wydawnictwa: Augustana i Warto, które wydają pozycje książkowe. Ponadto wydaje także czasopisma: Zwiastun Ewangelicki, Przegląd Ewangelicki, Wiara i Mundur i Ewangelik.

Kościół Ewangelicko-Augsburski w RP jest członkiem Światowej Federacji Luterańskiej, Światowej Rady Kościołów w Genewie i Polskiej Rady Ekumenicznej.

Polecamy również:

Komentarze (0)
Wynik działania 1 + 4 =
Ostatnio komentowane
Ta książka jest wyjątkowa , przyjemnie się czyta to streszczenie
• 2024-11-11 09:32:23
na czym polegają te fundacje i stowarzyszenia? brakuje tu wyjaśnienia i jakiegoś przyk�...
• 2024-11-05 17:38:04
Głupota w tekście! Janusz i Agnieszka się nie związali, bo byli bardzo bliskim kuzynos...
• 2024-10-27 17:40:49
Super
• 2024-10-21 17:09:20
Bardzo trudne.
• 2024-10-21 13:31:17