Liryka patriotyczna
Oda „Do młodzieży” znajduje się w czwartej księdze pieśni i podobnie jak inne utwory z tego zbioru ma charakter patriotyczny. Horacy zawarł tu wskazówki dla młodych Rzymian, w jaki sposób powinni traktować oni swoją ojczyznę. Początkowe strofy mają charakter wyliczenia poświęceń, które przystoją italskiej młodzieży. Młody Rzymianin powinien, zdaniem poety, przywyknąć do życia w trudnych warunkach, a także szkolić się w sztuce walki. Musi być on również przyzwyczajony do konieczności rozstań ze swoją ukochaną i odłożenia małżeńskich planów. Jednak ostatecznym sprawdzianem jego męstwa będzie gotowość do oddania życia za swój kraj. „Słodko i chlubnie ginąć za ojczyznę” – pisze Horacy i buduje tym samym wzór postawy heroicznej naśladowanej później przez kolejne pokolenia następców.
Cnota i tchórzostwo
Tchórzostwo traktuje natomiast Horacy z najwyższą pogardą. Co więcej, wskazuje, że kara za taką postawę nie polega jedynie na wiecznej niesławie, ale posiada dużo poważniejsze konsekwencje. Dezerter uciekając z pola walki, nie ma dużej szansy na ocalenie życia: „Alić dopadnie śmierć i tchórzliwego”. Po śmierci zaś niebo pozostaje dla zdrajcy zamknięte. Oda ma zatem charakter moralistyczny.
Ważnym pojęciem, do którego odwołuje się Horacy jest Arystotelesowska etyka cnoty. Cnota podlega tu animizacji: posiada skrzydła, „odmyka niebo”, „zapuszcza się drogą”. Jest ona właściwa nie tylko mężczyznom na polu walki, ale także realizuje się w czasie pokoju. Przejawem postawy patriotycznej jest tu dochowanie obywatelskiej wierności. Zostaje ono porównane do zachowania tajemnicy wtajemniczenia w obrzęd misteriów eleuzyńskich ku czci bogini Cerery (rzymskiej Demeter).
Pomsta Jowisza
Horacy jest przekonany, że w świecie panuje harmonijny ład, dlatego cnota zostanie nagrodzona, a zdrada ojczyzny ukarana. Jednocześnie jednak poeta zaznacza, że działanie wyroków Jowisza nie zawsze jest natychmiastowe. W tekście pojawia się bowiem metafora „kulawej Pomsty”, która unaocznia powolną realizację boskich werdyktów.
Vir bonus
Oda Horacego „Do młodzieży” konstruuje więc wizerunek męża sprawiedliwego („Vir bonus”). Jest to rzymski ideał mężczyzny i obywatela przestrzegającego nakazów kodeksu etycznego, wiernego swojej ojczyźnie w każdych okolicznościach i gotowego do złożenia ofiary z własnego życia.