Rola Wisły w polskim handlu zbożem

Wisła jest największą i najdłuższą polska rzeką i z tego powodu w XV-XVIII wieku była wykorzystywana jako trasa, którą w tani i szybki sposób dostarczano towarów na eksport do portu w Gdańsku. Na jej brzegach powstały najważniejsze miasta polskie, których mieszkańcy chcieli czerpać profity z handlu wiślanego.

Początki

Do XV wieku roku ujście Wisły znajdowało się w rekach Krzyżaków, co w znacznej mierze utrudniało rozwój handlu rzecznego. Dopiero w 1466 roku, po zakończeniu wojny trzydziestoletniej z Zakonem Krzyżackim, kiedy Polska odzyskała wpływy w Gdańsku, handel ten mógł ulec rozkwitowi. Znaczenie Wisły, a zwłaszcza jej ujścia, szybko rosło. Gdańsk stał się nie tylko miastem wymiany handlowej ale także ważnym węzłem komunikacyjnym. Krzyżował się tu szlak morski ze szlakami lądowymi więc rzeka dawała chleb nie tylko Gdańszczanom ale wszystkim tym, którzy mieszkali na jej brzegach. Przez Gdańsk przebiegał szlak bursztynowy.

Wzrost znaczenia rzek

W tym czasie w całej Europie rosła rola rzek w handlu. Transport rzeczny był dużo tańszy i szybszy niż lądowy. Wisła jest rzeką niebezpieczną, pełną zdradliwych płycizn, lecz w porównaniu z wyboistymi drogami, w których po deszczu tonęły wozy, okazała się znacznie bezpieczniejsza. W XV i XVI wieku zapotrzebowanie na zboże w Europie Zachodniej znacznie wzrosło. Polska wykorzystując transport wiślany stała się spichlerzem Europy. Spowodowało to zmiany w ustroju gospodarczym państwa – wzrost znaczenia gospodarki folwarczno-pańszczyźnianej, stopniowy wzrost pauperyzacji i poddaństwa chłopów. Wzrost znaczenia miast leżących nad brzeiem rzeki oraz stopniowe przekształcenie szlachty w magnaterię. Wisłą do Gdańska wywożono głównie żyto. Wzdłuż linii brzegowej powstało 60 spichlerzy a miasta leżące nad jej brzegami gwałtownie się bogaciły. Ruch na rzece zaczynał się wiosną, kiedy zeszła kra. Szkuty kierowane przez flisaków podpływały pod spichlerze i ładowano na nie towary. Tak załadowane płynęły do Gdańska, gdzie następował przeładunek towarów na statki morskie. Te wiozły polskie zboże w najodleglejsze zakątki znanego wówczas świata – do Holandii, Anglii, Niemiec, Hiszpanii, Francji, Szwecji. Oprócz zboża spławiano także płótno, mięso wędzone i solone, skóry zwierzęce, pnie sosen i modrzewi oraz drewno budowlane. Największe dochody przynosił jednak handel zbożem toteż transportowano go olbrzymie ilości. Czas takiej podróży z południa Polski do ujścia trwał średnio 3 miesiące. Lata 1466 – 1772, kiedy Polska kontrolowała ujście Wisły, uznaje się za „złoty okres” transportu wiślanego.

Polecamy również:

  • XVI w. - złoty wieki kultury polskiej

    Wiek XVI był okresem panowania w Rzeczypospolitej ostatnich przedstawicieli dynastii Jagiellonów, a jednocześnie czasem ekonomicznej, politycznej i społecznej stabilizacji, której brakowało poprzednim epokom. Po rozprawieniu się z Krzyżakami oraz wojnach z Turkami i Moskwą nastąpiły wreszcie lata... Więcej »

  • Sarmatyzm - definicja, cechy, geneza

    Pojęcie sarmatyzmu wymyka się zwyczajowym systematyzacjom z powodu trudności określenia jego natury – nie był w żadnym wypadku prądem filozoficznym ani kierunkiem w sztuce, trudno też określić go jako teorię społeczną, z drugiej jednak strony w znaczący sposób ukształtował pewien styl życia w XVII... Więcej »

  • Unia lubelska - przyczyny, postanowienia, skutki. Powstanie Rzeczpospolitej Obojga Narodów

    Od roku 1385 charakter związków Polski z Litwą określała unia personalna – Unia w Krewie. Natomiast w życie nie weszła unia w Mielniku, zawarta przez Aleksandra Jagiellończyka, która przewidywała wspólnego monarchę dla obu państw oraz ujednolicenie systemu monetarnego. Więcej »

  • Bezkrólewie i pierwsze wolne elekcje w Polsce, ich wpływ na ustrój państwa

    Proces zmian ustrojowych w XVI w. w Rzeczpospolitej został zakłócony w roku 1572, w skutek bezpotomnej śmierci ostatniego Jagiellona na tronie polskim – Zygmunta II Augusta. Przed tym wydarzeniem nie doszło ostatecznie do rozstrzygnięcia kwestii sukcesji w Polsce oraz na Litwie. Dodatkowo nie została... Więcej »

  • Henryk Walezy - biografia, panowanie (najważniejsze wydarzenia)

    Henryk Walezy był ostatnim członkiem francuskiej dynastii Walezjuszy oraz pierwszym królem polskim wybranym na zasadzie elekcji viritim – wolnej elekcji. Urodził się Fontainebleau w roku 1551. Jego ojcem był król Francji panujący w latach 1547 – 1559 Henryk II, a matką była księżna z rodu... Więcej »

Komentarze (0)
Wynik działania 4 + 5 =
Ostatnio komentowane
Ciekawe i pomocne
• 2024-12-03 20:41:33
pragnę poinformować iż chodziło mi o schemat obrazkowy lecz to co jest napisane nie j...
• 2024-11-28 16:29:46
ciekawe, oczekiwałem tylko kraj-stolica. miłe zaskoczenie ;)
• 2024-11-20 18:11:07
A jeśli trójkąt równoramienny jest jednocześnie prostokątny to który bok jest domy�...
• 2024-11-17 07:46:27
przegralem nnn do tego artykulu
• 2024-11-16 13:50:26