Konferencja w Teheranie - postanowienia, uczestnicy, skutki

W roku 1943 siły alianckie, po trzech latach ciężkich walk z wojskami Osi, wreszcie zaczęły uzyskiwać strategiczną przewagę nad wrogiem. Seria niemieckich klęsk na froncie wschodnim podkopała potęgę III Rzeszy, a Amerykanie zaczęli dominować w walce na Pacyfiku. Wobec tych widocznych już gołym okiem faktów przywódcy trzech najważniejszych państw koalicji - USA, Wielkiej Brytanii i ZSRR - zaczęli zastanawiać się nad kształtem powojennego świata. W celu ustalenia wszystkich szczegółów niezbędne jednak było spotkanie osobiste. Doszło do niego pomiędzy 28 listopada a 1 grudnia 1943 roku w Teheranie.

USA reprezentował Franklin Delano Roosevelt, Wielką Brytanię Winston Churchill, a ZSRR - Józef Stalin. Trzem przywódcom towarzyszyła oczywiście odpowiednia ochrona i sztab specjalistów. To właśnie na tym spotkaniu podłożono podwaliny pod dalszy wygląd świata.

Ustalono, że spotykające się strony będą prowadzić walkę z Niemcami do końca, nie zawierając separatystycznych pokojów. W celu odciążenia ZSRR Alianci zobowiązali się do otworzenia drugiego frontu  w Europie. Miał on powstać we Francji, wbrew początkowym planom Churchilla. Rozważano również powojenne losy Niemiec i Polski. Ustalono wstępnie przesunięcie polskiej granicy na zachód, kosztem Niemiec. Wtedy też pojawiły się po raz pierwszy plany powojennego podziału wpływów w Europie Wschodniej.

Konferencja teherańska była jedynie wstępnym spotkaniem przywódców, jednakże ustalone na niej główne "wytyczne" dalszej polityki trzech mocarstw miały kluczowy wpływ na powojenny układ sił. To wtedy narodziła się koncepcja oddania ZSRR wpływów na Wschodzie, koncepcja, która po 1945 roku zaowocowała zapadnięciem żelaznej kurtyny.