Rytmem/cyklem dobowym określa się cyklicznie zmiany w fizjologii roślin i zwierząt związane z istnieniem zegara biologicznego. Periodyczność zmian jest ściśle związana ze zmianami pory dnia i światła słonecznego. W hormonalnej regulacji cyklu dobowego u ludzi biorą udział głównie dwa enzymy — melatonina i serotonina.
Wzór melatoniny
Melatonina jest syntetyzowaną głównie w szyszynce pochodną tryptofanu. Reguluje cykl snu i czuwania. W układzie pokarmowym prowadzi do spowolnienia procesów trawiennych. Co więcej, jest silnym antyoksydantem i ma korzystny wpływ na układ odpornościowy. Jej wydzielane jest regulowane przez ekspozycję organizmu na światło słoneczne — w dzień jest syntetyzowana tylko w niewielkiej ilości, a ekspozycja na oświetlenie w porze snu może powodować problemy z zaśnięciem. Niedobór melatoniny może prowadzić do opóźnienia, a nadmiar do przyspieszenia dojrzewania płciowego.
Wzór serotoniny
Serotonina, tak jak melatonina jest pochodną tryptofanu. Co więcej, serotonina jest jednym z produktów pośrednich syntezy melatoniny. Jest hormonem tkankowym i neuroprzekaźnikiem ośrodkowego układu nerwowego, produkowanym w szyszynce, błonie śluzowej jelit, jądrach szwu mózgu oraz trombocytach. Wraz z melatoniną odpowiada za regulację cyklu dobowego. Poza tym kontroluje apetyt, temperaturę ciała, ciśnienie i krzepliwość krwi. Serotonina wywołuje skurcze mięśni gładkich naczyń krwionośnych, macicy, jelit i oskrzeli. Niedobór serotoniny wywołuje agresję, zmęczenie, wrażliwość na ból oraz może prowadzić do depresji.