Hormony w reakcji stresowej

Stres to fizjologiczna i psychologiczna reakcja organizmu na bodziec stresujący tzw. stresor, kierowana m.in. przez układ nerwowy i hormonalny. Hormonami biorącymi udział w reakcji stresowej są adrenalina i noradrenalina należące do katecholamin oraz glikokortykoidkortyzol. Zadaniem hormonów stresowych jest mobilizacja organizmu i przygotowanie go do poradzenia sobie z czynnikiem stresującym.

Adrenalina (inaczej nazywana epinefryną) jest hormonem wydzielanym przez komórki rdzenia nadnerczy oraz wybrane neurony ośrodkowego układu nerwowego. Prekursorem adrenaliny jest dopamina oraz noradrenalina. Posiada ona zdolność do podwyższania poziomu glukozy we krwi oraz pośredniczy w przekazywaniu impulsów ze współczulnego układu nerwowego (zwiększa pobudliwość). Co więcej, przyspiesza rytm serca, poprawia krążenie oraz napięcie mięśni. Działanie adrenaliny zapotrzebowanie organizmu na tlen oraz podnosi temperaturę ciała. Adrenalina i noradrenalina spełniają kluczową rolę w krótkotrwałych reakcjach stresowych.

Kortyzol to hormon steroidowy i jego działanie jest szczególnie istotne w sytuacjach silnego stresu, które trwają powyżej 10-20 min. Kortyzol zwiększa intensywność procesów katabolicznych — rozpadu białek, glukoneogenezy, glikogenolizy oraz lipolizy. Wpływa na gospodarkę wodno-elektorlitową przez nasilenie wydalania potasu i zmniejszenie wydalania sodu. Działa przeciwzapalnie, immunosupresyjnie, przyspiesza trawienie oraz zwiększa uwalnianie wapnia z kości.

Długotrwałe działanie hormonów stresu (w sytuacjach stresu chronicznego) mogą doprowadzić do rozwoju szeregu schorzeń takich jak: nadciśnienie tętnicze, arytmia, hipokalemia. Długotrwałe działanie kortyzolu osłabia odporność oraz pogarsza gojenie się ran. Noradrenalina może doprowadzić do otyłości.

Polecamy również:

  • Hormony człowieka – charakterystyka i funkcje

    Hormony są to związki biologicznie czynne, które uwalniane są to krwi przez gruczoły dokrewne, tkanki lub pojedyncze komórki. Hormony oddziałują tylko na wybrane komórki docelowe, które zaopatrzone są w specyficzne dla nich białkowe receptory komórkowe (zlokalizowane na... Więcej »

  • Gruczoły dokrewne – charakterystyka i funkcje

    Układ hormonalny tworzą gruczoły, które pod względem funkcjonalnym może podzielić na: • gruczoły dokrewne czyste – ta takie, których podstawową funkcją jest wewnętrzne wydzielanie hormonów (np. tarczyca, przytarczyce, grasica, nadnercza) • gruczoł dokrewne... Więcej »

  • Sprzężenie zwrotne ujemne w układzie hormonalnym

    Sprzężenie zwrotne w układzie hormonalnym to mechanizm, w którym gruczoły dokrewne wzajemnie oddziałują na siebie za pośrednictwem wydzielanych hormonów. Przysadka mózgowa jest gruczołem nadrzędnym, który koordynuje pracą pozostałych gruczołów... Więcej »

  • Antagonistyczne działanie hormonów – przykłady

    W układzie hormonalnym istnieją pary hormonów, które mają przeciwstawne działanie, co oznacza, że gdy jeden z nich pobudza dany proces, to drugi go hamuje. Więcej »

  • Mechanizmy warunkujące homeostazę

    Homeostaza to zdolność do utrzymania stanu dynamicznej równowagi parametrów danego systemu. Pojęcie to jest najczęściej używane w kontekście systemów biologicznych. Zostało stworzone w pierwszej połowie XX w. i pierwotnie oznaczało stabilność środowiska wewnętrznego. W fizjologii człowieka... Więcej »

Komentarze (0)
Wynik działania 3 + 4 =
Ostatnio komentowane
Yyytf
• 2024-10-04 09:18:36
Masz
• 2024-09-27 07:49:55
Dziękuję za krótką acz treściwą syntezę :)
• 2024-09-24 21:14:03
Dodajmy, że było to również ostatnie powstanie wendyjskie (słowiańskie) na terenie N...
• 2024-09-04 21:32:33
DZIĘKUJĘ
• 2024-07-31 13:21:34