Mojżesz

Dzieciństwo Mojżesza

Mojżesz urodził się w czasach niewoli egipskiej, czyli w okresie ucisku i prześladowań Izraelitów. Faraon wydał wówczas rozkaz mordowania nowo narodzonych chłopców Hebrajczyków. Z tego względu matka Mojżesza była zmuszona ukrywać go, ale po trzech miesiącach zdecydowała się jednak porzucić syna i zostawiła go w skrzynce w sitowiu na brzegu rzeki. Niemniej wiemy, że pochodził z pokolenia Lewitów, jego bratem był Aaron, a siostrą Miriam. Życie i działalność Mojżesza datuje się na XIII w. przed Chrystusem.

Porzuconego chłopca znalazła córka faraona i oddała go do wykarmienia jednej z kobiet Hebrajczyków, a gdy dziecko podrosło, zabrała je do siebie i dała mu imię Mojżesz (Wj 2,1-10). Zgodnie z ludową etymologią, imię to miało oznaczać „wydobyty z wody”. W języku hebrajskim Mojżesz to Mosze, a w Koranie – Musa.

Wygnanie

Kiedy Mojżesz dorósł, wybrał się odwiedzić swoich rodaków. Wtedy zobaczył Egipcjanina, który bił jednego z Hebrajczyków. Mojżesz zabił go i ukrył, jednak sprawa się wydała i faraon dowiedział się o morderstwie. Mojżesz uciekł przed śmiercią do kraju Madian. Zamieszkał u kapłana Madianitów i poślubił jego córkę - Seforę. Ze związku narodził się syn, któremu nadano imię Gerszom hebr. "cudzoziemca" oraz Eliezer.

Misja Mojżesza

W rozdziale 3 i 6 Księgi Wyjścia znajduje się opis powołania Mojżesza na górze Horeb. Dochodzi do niego w zwykłej, codziennej sytuacji, gdy Mojżesz pasł owce swego teścia Jetry:

Wtedy ukazał mu się Anioł Pański w płomieniu ognia, ze środka krzewu. [Mojżesz] widział, jak krzew płonął ogniem, a nie spłonął od niego. Wtedy Mojżesz powiedział do siebie: Podejdę, żeby się przyjrzeć temu niezwykłemu zjawisku. Dlaczego krzew się nie spala? Gdy zaś Pan ujrzał, że [Mojżesz] podchodził, żeby się przyjrzeć, zawołał <Bóg do> niego ze środka krzewu: Mojżeszu, Mojżeszu! On zaś odpowiedział: Oto jestem. Rzekł mu [Bóg]: Nie zbliżaj się tu! Zdejm sandały z nóg, gdyż miejsce, na którym stoisz, jest ziemią świętą. Powiedział jeszcze Pan: Jestem Bogiem ojca twego, Bogiem Abrahama, Bogiem Izaaka i Bogiem Jakuba. Mojżesz zasłonił twarz, bał się bowiem zwrócić oczy na Boga. (Wj 3,2-6)

Mojżesz zostaje powołany przez Boga do wyprowadzenia Izraelitów z Egiptu. Mojżeszowi Bóg po raz pierwszy zdradza swoje imię: Jestem, który jestem (Wj 3,14).

Mojżesz jest pełen obaw i prosi Boga, żeby ten wybrał kogoś innego. Wówczas Bóg wyznacza Aarona na towarzysza Mojżesza, z tym, że stosunek Aarona do Mojżesza miał być taki jak proroka do Boga. Pan obdarowuje również Mojżesza władzą czynienia cudów i laską, którą ma dokonywać znaków. To właśnie dzięki Mojżeszowi Izraelci wyszli z Egiptu i przeszli przez Morze Czerwone (inaczej: Morze Sitowia):

Mojżesz wyciągnął rękę nad morze, a Pan cofnął wody gwałtownym wiatrem wschodnim, który wiał przez całą noc, i uczynił morze suchą ziemią. Wody się rozstąpiły, a Izraelici szli przez środek morza po suchej ziemi, mając mur z wód po prawej i po lewej stronie. (Wj 14,21-22)

Również Mojżesz (we współpracy ze swoim bratem Aaronem) jest odpowiedzialny za zsyłane plagi egipskie, a także w cudowny sposób wyprowadza wodę ze skały (Wj 17,1-7).

Mojżesz jest swoistym pośrednikiem między ludem wybranym, a Bogiem - w imieniu całego Izraela zawarł przymierze z Jahwe na Synaju. Jemu Bóg przekazuje Dekalog i Prawo. Mojżesz jest tym, który może rozmawiać i obcować z Bogiem:

Lud stał ciągle z daleka, a Mojżesz zbliżył się do ciemnego obłoku, w którym był Bóg. (Wj 20,21)

Mojżesz sam zbliży się do Pana, lecz oni się nie zbliżą i lud nie wstąpi z nim. (Wj 24,2)

A Pan rozmawiał z Mojżeszem twarzą w twarz, jak się rozmawia z przyjacielem. (Wj 33,11)

Mojżeszowi nie udaje się dotrzeć do Ziemi Obiecanej, podobnie jak Aaronowi. Umierają w trakcie wędrówki. Bóg tłumaczy ich śmierć zbyt małą wiarą i niewiernością:

Ponieważ nie byliście mi wierni między Izraelitami przy wodach Meriba pod Kadesz, na pustyni Sin, nie objawiliście mej świętości wśród Izraelitów, dlatego tylko z daleka ujrzysz tę ziemię, lecz ty tam nie wejdziesz do tej krainy, którą Ja daję Izraelitom. (Pwt 32, 51-52)

Mojżesz umarł i został pochowany w krainie Moabu. Przywódcą Izraelitów po jego śmierci został Jozue.

Najwięcej informacji o życiu i posłudze Mojżesza znajduje się w Księdze Wyjścia. Według tradycji sam Mojżesz był autorem Pięcioksięgu / Tory (Księga Rodzaju, Księga Wyjścia, Księga Kapłańska, Księga Liczb, Księga Powtórzonego Prawa). Jest on również  wielokrotnie wspominany i cytowany, zarówno w księgach Starego jak i NowegoTestamentu np.

Podczas gdy Prawo zostało nadane przez Mojżesza, łaska i prawda przyszły przez Jezusa Chrystusa. (J 1,17).

Poza tym Mojżesz pojawił się wraz z Eliaszem przy przemienieniu Jezusa na górze Tabor (Mt 17, 1-8).

Mojżesz, Jusepe de Ribera (1638)