Streszczenie
Historia rozpoczyna się od przedstawienia króla Azjona, który rządził Tesalią. Jego niegodziwy brat imieniem Pelias strącił go z tronu i sam objął władzę w królestwie. W tym czasie Azjonowi urodził się syn Jazon – by zapobiec zagrożeniu Pelias postanowił uśmiercić swojego bratanka. Dowiedziawszy się o tych tragicznych zamiarach, Azjon rozesłał plotkę, że jego syn umarł, a w rzeczywistości wysłał go na nauki do Chejrona (centaur-nauczyciel). Gdy Jazon dorósł podczas jednej z wypraw zgubił sandał. Przypadkowo zawędrował do miasta Jolkos, gdzie jego wuj składał akurat ofiarę Posejdonowi. Od wyroczni dowiedział się, że powinien wystrzegać się człowieka w jednym sandale. Spotkawszy Jazona Pelias zaprosił go do swojego pałacu zadając podstępne pytanie o to, co młodzieniec zrobiłby z człowiekiem, który chciałby zadać mu śmierć. Wówczas bratanek odpowiedział, że wysłałby taką osobę po złote runo. To też uczynił król Pelias. Gdy Jazon wychodził z jego pałacu spotkał dawnego sługę Azjona, który zaprowadził młodzieńca do rodziców mieszkających w ubogiej chacie. Tam Jazon dowiedział się o swoim pochodzeniu, a w konsekwencji zażądał od Peliasa zwrotu tronu. Wuj jednak napomniał go, że w pierwszej kolejności musi zdobyć złote runo – w przeciwnym razie ściągnie na siebie boży gniew.
 |
| Jazon i Pelias / www.wikipedia.org.pl |
To od swojego nauczyciela Chejrona Jazon dowiedział się czym jest złote runo. Myśl o ciekawej i niebezpiecznej wyprawie napawała go optymizmem, a wieść o szykowanej podróży bohatera szybko rozeszła się po całej Grecji. Poszukiwano śmiałków i na wezwanie Jazona odpowiedziało aż pięćdziesięciu herosów m.in. Herkules, Tezeusz, Kastor czy Nestor. Wyprawa miała odbyć się na specjalnie zbudowanym statku, któremu nadano nazwę Argo.
Dzielni wojowie trafili najpierw na wyspę Lemnos zamieszkałą przez same kobiety, a następnie Kyzikos, gdzie w świątyni modlili się o powodzenie swojej misji. Odwiedzili także Trację, a także uniknęli śmierci między Symplegadami – dwiema ruchomymi skałami.
W efekcie statek z bohaterami dotarł do Kolchidy, gdzie król Ajetes oddał Jazonowi złote runo po spełnieniu przez herosa określonych warunków. Jazon powrócił do Tesalii, gdzie zabił swojego wuja uzurpatora.
Symbolika
Mit opowiadający o wyprawie Argonautów po złote runo przesycony jest symboliką. Sama podróż herosów na statku oddaje ich niezwykłą odwagę, waleczność i wytrwałość. Tytułowe złote runo to z kolei symbol pięknego, w gruncie rzeczy nieosiągalnego skarbu, wokół którego narosły liczne legendy. Szlachetnemu Jazonowi udało się je zdobyć czyli dokonać czegoś niemożliwego.
Przesłanie
Podobnie jak przypowieści biblijne, grecki mit o wyprawie po złote runo ma swoje przesłanie – współcześnie można odczytywać go jako zachętę do podejmowania działań z pozoru trudnych i przekraczających nasze możliwości. Propaguje postawę otwartą na wyzwania i pokonywania swoich lęków, ograniczeń i słabości w imię obrony wyznawanych wartości. Takie cechy reprezentował Jazon, który pragnął odzyskać rodzinne dziedzictwo i przywrócić swoim przodkom władzę w Tesalii.
Inspiracje
Historia Argonautów stała się inspiracją dla wielu malarzy – motywy związane z mitem tworzyli m.in. Jean-Francois de Troy czy Ercole de’Roberti, pisarzy (np. dla Roberta Gravesa) czy muzyków i kompozytorów (Gustav Mahler czy Witold Dąbrowski).