Co to jest epika - cechy, definicja

Definicja

Epika – [gr. epikόs – ‘epos, słowo, opowieść, pieśń’] to jeden z trzech rodzajów literackich, który wywodzi się z ustnych opowiadań ludowych, podań, legend i mitów właściwych tradycji i folklorowi danego narodu. W utworach epickich pojawia się narrator opowiadający wydarzenia i opisujący świat przedstawiony. Epika wykształciła największą ilość gatunków literackich, z których najważniejszymi są epos powieść.

Należą do nich poza tym: nowela, opowiadanie, baśń, bajka, ballada, anegdota, satyra, pamiętnik.

Cechy

1. Obecność narratora, który przedstawia zdarzenia fabuły w określonym porządku czasowym i przyczynowo - skutkowym. Narrator osadzony jest w świecie przedstawionym utworu i jego głos nie musi być tożsamy z głosem autora.

Istnieje kilka rodzajów narracji, w zależności od perspektywy opowiadającego:

pierwszoosobowa (kiedy narrator jest uczestnikiem wydarzeń i opisuje je w pierwszej osobie liczby pojedynczej)

- trzecioosobowa (kiedy narrator komentuje przebieg wydarzeń, ale sam w nich nie uczestniczy, jest narratorem wszechwiedzącym).

2. Świat przedstawiony stanowiący przestrzeń, w której rozgrywa się fabuła utworu. Jego składnikami są bohaterowie, ich przeżycia i emocje, czas i miejsce akcji, zdarzenia, świat fizyczny, wszelkie procesy życiowe). Autorem pojęcia świata przedstawionego jest polski filozof Roman Ingarden.

Między narratorem a światem przedstawionym zachodzi szczególny stosunek oddający jego (a czasami również autora) nastawienie do rzeczywistości. Nierzadko narrator traktuje fabułę jako pretekst do wyrażenia własnych przemyśleń.

3. Fabuła, czyli przyczynowo - skutkowy układ zdarzeń rozgrywających się w świecie przedstawionym utworu. Ze względu na sposób konstrukcji można wyróżnić następujące odmiany fabuły:

- jednowątkowa (najprostsza, o pełnej spójności i braku epizodów, charakterystyczna np. dla noweli)

wielowątkowa (o urozmaiconych formach i większej złożoności, wyróżnić w niej można wątek główny oraz wątki poboczne, charakterystyczna dla rozbudowanych form literackich np. dla powieści)

epizodyczna (w której występuje wiele wątków nie podlegających hierarchizacji, a związki między nimi są bardzo luźne).

4. Forma prozaiczna inaczej mowa niewiązana, czyli pozbawiona rymów. Jest to forma utworu literackiego pisanego ciągłym tekstem, w przeciwieństwie do wiersza zupełnie pozbawiona jednostek rytmicznych. Proza sprzyja dłuższym formom wypowiedzi literackiej.

Ze względu na czas powstania utworu i czas akcji fabuły, utwory epickie dzielimy na historyczne (przeszłość)fantastyczne (przyszłość) i współczesne (teraźniejszość).

Spośród wszystkich rodzajów literackich epika posiada najbardziej rozwiniętą funkcję poznawczą, bowiem postawą fabuły są konkretne okoliczności społeczne lub historyczne, mniej lub bardziej znane autorowi. W utworze epickim elementy te ulegają jednak przetworzeniu na fikcję literacką, zachowując prawdopodobieństwo do realnych zdarzeń.

Polecamy również:

  • Bajka - definicja, cechy, przykłady

    Bajka to krótki utwór literacki służący moralnej nauce. Zalicza się ją do gatunków epickich, choć ma też wiele cech lirycznych. Bajki mają najczęściej żartobliwy charakter, opowiadają proste historie zawierające morał Więcej »

  • Baśń - definicja, cechy, przykłady

    Baśnie towarzyszą ludzkości niemal od zarania dziejów. Najstarsze z nich pochodzą z literatury indyjskiej i datowane są na pierwsze stulecia naszej ery, lecz najpewniej istniały one znacznie wcześniej, a przekazywane były drogą ustną. Baśnie powstawały na kanwie wierzeń ludowych, mitologii, przekonania o... Więcej »

  • Legenda - definicja, cechy, przykłady

    Legenda (z łaciny – „to, co powinno być przeczytane”) to gatunek epicki charakterystyczny dla średniowiecza. Dzieła reprezentujące ten nurt piśmiennictwa były zazwyczaj prozatorskimi lub poetyckimi opowieściami o wydarzeniach historycznych. Więcej »

  • Nowela - definicja, cechy, przykłady

    Nazwa gatunku wywodzi się od włoskiego słowa novella, które oznacza „nowość”. Nowela to utwór literacki niewielkich rozmiarów, na ogół pisany prozą (nowele wierszowane należą do rzadkości). Charakterystyczną cechą gatunku jest jego konstrukcja: jednowątkowa akcja powinna... Więcej »

  • Opowiadanie - definicja i cechy

    Opowiadanie to gatunek epicki, charakteryzuje się niewielkimi rozmiarami, swobodną konstrukcją oraz nieskomplikowaną fabułą Więcej »

Komentarze (17)
Wynik działania 4 + 3 =
Jasmina
2023-11-12 15:52:03
Przydatne.
tyu
2023-05-18 15:24:51
ok
Nixa
2023-02-16 14:41:57
nawet okej
xd
2022-10-10 15:15:17
xd
Ruda
2022-10-06 06:47:21
Bardzo fajny
Ok
2022-04-26 15:21:57
Ok
Adzik
2021-12-12 19:24:22
Bardzo fajna informacja Meow meow nigga
dzieciaki przedszkolaki xddd
2021-05-06 16:34:13
dzieki
KAROLEQYT21
2021-05-06 16:32:59
xddd dzk wielkie
fdf
2021-01-27 19:34:08
przydatne
dalej mati
2020-12-04 08:41:15
przydatne za duzo reklam
mati
2020-12-04 08:39:10
dzk
ty
2020-11-10 10:07:02
jest spoko ale troche mało i za dużo reklam
Toxic man
2020-10-05 16:53:02
Mało informacji ale i tak się dużo dowiedziałem pozdro :)
krutko
2020-09-29 16:43:02
ok
Grzegorz Brzęczyszczykiewicz
2020-03-24 13:02:11
Mało informacji
Twój stary
2020-03-24 13:00:41
Takie trochę ciulowe. I fajnie by było gdyby nie było żadnych reklam
  • Najnowsze
  • Losowe
Ostatnio komentowane
Nie wiem czy to nie jest za wcześnie
• 2023-11-28 13:01:49
10
• 2023-11-27 19:21:57
tgrf
• 2023-11-27 18:00:55
df
• 2023-11-27 15:48:39
najgorsze streszczenie jakie czytałam, pozdawiam
• 2023-11-26 18:48:11