Księstwo Warszawskie - ustrój, organy władzy - Konstytucja Księstwa Warszawskiego (1807)

Organizacja nowo utworzonego organizmu państwowego, jakim było Księstwo Warszawskie, opierała się mocno na wzorcach wprowadzanych przez Napoleona w całej Europie, a więc wzorowanych na ideałach rewolucji francuskiej i reformach napoleońskich.

Konstytucja Księstwa została nadana mu przez Napoleona w Dreźnie 22.07.1807 roku. Według jej przepisów władzą ustawodawczą w państwie był dwuizbowy sejm, złożony z izby poselskiej i senatu. Łączną liczbę stu posłów izby wybierano dwutorowo – 60 z nich na sejmikach szlacheckich, pozostałych ze zgromadzeń gminnych. Senatorowie byli wybierani dożywotni. Sejm miał zbierać się co dwa lata na dwa tygodnie, jednakże jego prawa były względnie ograniczone, w porównaniu do tych, którymi cieszył się w czasach Rzeczpospolitej. Sądownictwo było dwupoziomowe, składalo się z dożywotnich sędziów wyższych rang i niższych, odnawianych co dwa lata sędziów pokoju, będących niższym szczeblem administracji.

Władzę wykonawczą sprawował książę warszawski, którym został król saski Fryderyk August. W ten sposób odnowiona została unia polsko – saska. Książę posiadał silną władzę, jednakże był siłą rzeczy uzależniony od woli Napoleona. Księstwo Warszawskie posiadało własną armię, której dowódcą był ks. Józef Poniatowski.

Konstytucja Księstwa Warszawskiego znosiła też poddaństwo osobiste, różnice feudalne i wprowadzono Kodeks Napoleona. Urzędy w państwie mogli sprawować tylko obywatele Królestwa.  W praktyce wolność chłopska, potwierdzona dekretem z 21.12.1807, obejmowała jedynie wolność osobistą, nie rozciągała się jednak na majątek. Prawo wyborcze opierało się na cenzusie majątkowym.