Demokracja ateńska - definicja, na czym polegała, cechy, funkcjonowanie

Demokracja Ateńska była formą ustroju państwowego, którego początki związane są z reformami władcy, za rządów którego Ateny osiągnęły jeden z najświetniejszych okresów swojej historii – Peryklesa (ok. 500 – 429 r. p.n.e.). Demokracja Ateńska osiągnęła swoją pełnię w V w. p.n.e. również dzięki reformą Solona w VI w. p.n.e., później Klejstenesa.

Zmiany wprowadzone przez Peryklesa zamknęły trwające ponad pół wieku procesy kształtowania się podstaw systemu demokratycznego w Starożytnych Atenach. Według Peryklesa dwie najważniejsze kwestie stanowiły wolność i równość wobec prawa. Następnie ustrój stworzony przez Klejstenesa, na początku V w. p.n.e., nazywano izonomią – pojęcie demokracji rozumianej jako rządy ludu, upowszechnił się w późniejszym czasie. Termin izonomia, określał ustrój polityczny zapewniający obywatelom równość wobec prawa, a także prawo do równego udziału we władzy.

Kolejną zasadą demokracji Ateńskiej była isegoria, czyli równość głosu. Prawo obywatela do przemawiania i zgłaszania wniosków na zgromadzeniach obywateli – zasada ta była główną przyczyną wytworzenia się grupy zawodowych polityków – demagogów. Pierwszym przedstawicielem tej grupy był Perykles.

W starożytnych Atenach funkcje urzędowe sprawowano zazwyczaj przez okres jednego roku i nie można było obejmować danego urzędu wielokrotnie. Z tego powodu duża część obywateli ateńskich, miała szanse brać czynny udział w życiu politycznym polis – np. zasiadać w Radzie Pięciuset (najwyższy organ władzy państwowej, do którego z każdej jednostki administracyjnej kierowano dziesięciu przedstawicieli).

Wszyscy obywatele Ateńscy (demos) tworzyli zgromadzenie ludowe. Na zgromadzeniach rozpatrywano kwestie bieżące m.in. kontrolowanie urzędników, finanse i zaopatrzenie miasta, czy też organizacja świąt religijnych. W większości przypadków głosowano jawnie poprzez podniesienie reki, ale znana była również procedura tajnego głosowania w sprawach osób prywatnych. Wrzucano wówczas kamyki do odpowiedniej urny. W pewnych sytuacjach zgromadzenie pełniło również funkcje trybunału, oskarżano m.in. o korupcje, czy też spisek przeciwko demokracji – za te przewinienia groziła kara śmierci. Główną instytucją sądowniczą w Demokracji Ateńskiej była Heliaja, czyli trybunał bądź sąd ludowy. W Atenach do uruchomienia procedury sądowej, potrzebna była skarga konkretnego obywatela, ponieważ demokracja nie znała instytucji prokuratora.

Polecamy również:

  • Organy władzy i urzędy w Atenach

    W VIII wieku Ateny, jedno z potężniejszych greckich polis (miast – państw), przeżywały nie spotykany do tej pory rozkwit we wszystkich dziedzinach życia. Jedną z przyczyn była charakterystyczna struktura społeczna, gdzie podstawą jego funkcjonowania był ustrój polityczny oparty na władzy sprawowanej... Więcej »

  • Perykles - kim był? Biografia, dokonania, reformy Peryklesa

    Perykles (gr. Περικλῆς Perikles – otoczony chwałą), urodził w około roku 495 p.n.e., w starożytnych Atenach. Był synem Ksantipposa, ze strony matki Agaristy wywodził się z rodu Alkmeonidów.  Więcej »

  • Drakon - kim był, reformy. Drakońskie prawa - znaczenie, pochodzenie

    Drakon pochodził prawdopodobnie z jednego z najstarszych rodów szlacheckich. W roku 621 p.n.e., został wybrany na jednego z dziesięciu archontów – najwyżsi urzędnicy w starożytnych Atenach. W tym samym roku polecono mu spisanie prawa zwyczajowego oraz uregulowanie porządku prawnego polis. Więcej »

  • Pizystrat - kim był, reformy, tyrania

    Podczas formowania się demokracji ateńskiej, początkowo dominującą siłę w polis stanowiła arystokracja. Jej rządy doprowadziły część społeczeństwa do wielkich zadłużeń, za które następnie sprzedawano ich w niewole. Pierwszą osobą która wprowadzała reformy w Atenach, mające na celu zażegnie... Więcej »

  • Klejstenes - kim był, reformy, historia

    Pierwszymi zmianami na drodze do formowania się demokracji ateńskiej, wprowadził Solon wraz ze swoimi reformami. Podzielił społeczeństwo na cztery klasy, do której przynależało się pod względem majątku oraz utworzył tzw. rade czterystu – najwyższy ówczesny organ władzy starożytnych Aten. Pomimo... Więcej »

Komentarze (0)
Wynik działania 2 + 4 =
Ostatnio komentowane
Iiriruufu
• 2025-02-12 20:43:57
nie wiem po co takie łatwe działanie
• 2025-02-04 15:03:23
W planie wydarzeń punkt 1 i 2 powinny być zamienione miejscami.
• 2025-01-29 19:30:27
Jest tu zawarte wiele niezbędnych oraz interesujących informacji o twórcy i artyście jakim...
• 2025-01-26 10:13:01
To ja ola
• 2025-01-20 14:10:30