Pierwszymi zmianami na drodze do formowania się demokracji ateńskiej, wprowadził Solon wraz ze swoimi reformami. Podzielił społeczeństwo na cztery klasy, do której przynależało się pod względem majątku oraz utworzył tzw. rade czterystu – najwyższy ówczesny organ władzy starożytnych Aten. Pomimo zmian zaproponowanych przez Solona, nie udało mu się osiągnąć stabilizacji w polis, ani zażegnać konfliktów wewnętrznych między arystokracją, a najbiedniejszymi obywatelami Aten. Po jego śmierci rządy w Atenach przejęli Tyrani – Pizystrat oraz jego synowie Hipparchos i Hippiasz. Po okresie rządów tyranów, faktyczną władzę w Atenach przejął człowiek, który stworzył podstawy dojrzałej demokracji Ateńskiej – Klejstenes.
Klejstenes – Pochodzenie
Klejstenes (gr. Κλεισθένης Kleisthenes) – żył na przełomie VI i V w. p.n.e., pochodził z rodu Alkmeonidów. W 510 r. p.n.e. Klejstenes przyczynił się do obalenia tyranii w starożytnych Atenach, a po wygraniu politycznej rywalizacji ze zwolennikiem tyranii Isagorasem, przeprowadził w latach 508 - 507 p.n.e. reformy, będące kontynuacją reform Solona. Swoje rządy oparł na ludzie (demos), usunął przy tym z kraju arystokratycznych przywódców.
Klejstenes - Reformy
Wszelkie podziały na ludy, rody czy też bractwa, zostały zastąpione od tej pory przez reformy Klejstenesa podziałem administracyjnym. Attykę podzielono na trzy główne okręgi – część właściwa miasta, wybrzeże oraz śródlądzie.
Podstawową jednostką terytorialną stały się fyle. Klejstenes wprowadził podział polis na 10 takich jednostek terytorialnych, z czego każda nosiła nazwę herosa ateńskiego – miało to na celu zmniejszenie roli arystokracji w Atenach.
Klejstenes rozbudował radę czterystu stworzoną przez Solona – od tej pory według podziału administracyjnego – wprowadzonego przez Klejstenesa, na 10 okręgów (fyle), z każdego z nich miało pochodzić pięćdziesięciu przedstawicieli, tworząc tym samym najważniejszy organ władzy ateńskiego polis – Radę Pięciuset.
Oprócz tego Klejstenes wprowadził również urząd stratega – było ich dziesięciu, wybieranych przez głosowanie i mogących pełnić swoje funkcje nieograniczoną liczbę razy.
Szczególną cechą zmian wprowadzonych przez Klejstenesa, była procedura ostracyzmu – nazywana też sądem skorupkowym. Zgromadzenie obywateli, raz w roku decydowało o uruchomieniu procedury. Polegała ona na zapisaniu na glinianej skorupie imienia osoby, która miała by zagrażać całej wspólnocie, według innego obywatela. Obywatel na którego padła największa liczba głosów, szedł na dziesięcioletnie wygnanie, nie tracąc przy tym majątku ani praw.