Greckie demos - termin, definicja, znaczenie

Terminem demos lub dimos możemy określić kilka zjawisk. Po pierwsze współcześnie jest to nazwa dla jednostki podziału administracyjnego w Grecji (tak jak polska gmina lub dzielnica miasta). W Republice Grecji występują dimosy wiejskie i miejskie. Na czele takiej jednostki stoi dimarchos (burmistrz).

Jednak w epoce antycznej zakres tego pojęcia był znacznie szerszy, określał trzy rzeczy. W pierwszym znaczeniu była to (podobnie jak dziś) jednostka terytorialna, gmina. W drugim rozumieniu pod tym słowem kryło się oznaczenie dla wspólnoty wolnych obywateli posiadających polityczne prawo głosu (nazywanych demotes). Obywatelami mogli zostać mężczyźni, którzy zamieszkiwali dem albo z niego pochodzili i rzetelnie wypełniali swoje obowiązki względem wspólnoty. Szacuje się, że stanowili oni ok. 1/3 ogółu mieszkańców.

Wreszcie ostatnie z tłumaczeń pojęcia demos odnosi się do abstrakcyjnego rozumienia tego terminu. W tym znaczeniu można je przetłumaczyć jako lud, pospólstwo i rzeczywiście terminem tym określano ogólnie ludność greckich polis. Jest to pojęcie o tyle ważne, że w toku wytwarzania się zasad demokratycznych w starożytnej Grecji zasadnicza rola (przynajmniej w założeniu) w posiadaniu wpływu na politykę i sposób rządzenia państwami-miastami została przypisana właśnie ludowi, to on niejako stanowił źródło praw i władzy. W praktyce jednak zakres praw politycznych ograniczono do grupy pełnoprawnych obywateli. Nie zmienia to jednak faktu, iż formalne postrzeganie ludu jako źródła prawa i władzy sprawiło, iż na bazie słowa demos powstało określenie demokracja, a także kultywowano w późniejszych wiekach zasadę pojmowania ogółu obywateli jako suwerenów narodu.

Polecamy również:

  • Greckie miasto-państwo (polis) - termin, ustrój

    Polis (gr. poleis – pierwotnie ‘miejsce warowne’) to określenie formy państwa w starożytnej Grecji, jakimi były greckie państwa-miasta. Struktura i sposób życia w polis bezpośrednio przyczyniły do narodzin demokracji. Więcej »

Komentarze (0)
Wynik działania 1 + 4 =
Ostatnio komentowane
• 2025-03-08 02:40:40
cycki lubie
• 2025-03-05 14:35:07
bardzo to działanie łatwe
• 2025-03-03 13:00:02
Jest nad czym myśleć. PEŁEN POZYTYW.
• 2025-03-02 12:32:53
pozdro mika
• 2025-02-24 20:08:01