Powstawanie narodu odbywa się jako konkretny proces historyczny, który przebiega jeśli zaistnieją pewne czynniki narodotwórcze. Możemy do nich zaliczyć: wspólne pochodzenie etniczne, wspólne terytorium, wspólną kulturę, obyczaje i zwyczaje, wspólną organizację polityczną, świadomość narodową, a także wspólnotę gospodarczą i społeczną. Jednocześnie czynniki te można podzielić na dwa typy: subiektywne oraz obiektywne.
Wśród obiektywnych czynników narodotwórczych znajdują się: wspólne pochodzenie, język i terytorium, a także jednaka kultura, życie polityczne oraz gospodarka. Obiektywne czynniki to elementy związane z rzeczywistymi wytworami wspólnot narodowych – poczucie jedności przejawia się tutaj poprzez istnienie języka, obyczajów, kultury odróżniających daną zbiorowość od pozostałych grup. Dzięki tym przejawom wytwarza się oraz jest utrwalane silne poczucie tożsamości narodowej.
Subiektywne czynniki narodotwórcze skupiają się wokół zjawisk bezpośrednio związanych ze sferą świadomości narodowej, nie mają zatem konkretnej postaci materialnej, językowej itp. To przede wszystkim proces tworzenia się i rozwijania świadomości narodowej, moment uświadomienia sobie faktu, iż tworzy się wspólnotę narodową.