Instytucja społeczna – definicja
Nie ma tylko jednej definicji instytucji społecznej. Pospolicie uznaje się, że instytucja społeczna to określony zbiór osób, tworzący pewną strukturę (z reguły ma przywódcę, szefa itp. oraz niżej postawionych członków) i działający w określonym celu (przeważnie jest nim zaspokojenie potrzeb jej członków), posiadający ponadto potrzebne środki materialne do realizacji swoich funkcji, a także realne możliwości działania. Obok tej potocznej definicji socjologowie określają instytucje społeczne jako „trwałe elementy ładu społecznego (rodzina, własność, prawo), uregulowane formy działalności (szkolnictwo, sądownictwo), oraz pewnego typu organizacje pełniące określone funkcje (np. szpitale, więzienia)”. Zatem jest to dość pojemny termin.
Instytucje społeczne – cechy
Źródłem zrodzenia instytucji społecznych są potrzeby społeczne, instytucje takie stanowią odpowiedź na określone zapotrzebowanie społeczne. Z reguły uznaje się, że instytucje społeczne powstają spontanicznie, wobec czego nie mają charakteru tworu świadomie, planowo stworzonego, jednak jest to cecha nie każdego rodzaju instytucji, trudno bowiem uznać, iż instytucje np. ekonomiczne powstają niezamierzenie, dlatego spontaniczność to cecha tylko części tego typu tworów. Kolejną cechą instytucji społecznych jest fakt, iż podlegają one nieustannej ewolucji, stale zmieniają się (nie mają charakteru stałego), modyfikując przy tym rzeczywistość społeczną. Socjologowie wskazują również na inne cechy, takie jak istnienie w ciągłym powiązaniu ze sobą, tworzenie pewnego systemu, sieci instytucji społecznych, które są ze sobą ściśle związane i działają poprzez współpracę. Zaznaczyć warto także, że wszystkie instytucje społeczne pełnią określoną rolę – czy to regulacyjną czy integracyjna, czy wreszcie funkcję zaspokajania potrzeb. Ważne jest, żeby instytucje społeczne wypełniały funkcje do nich należące, bowiem wykonywanie roli, która nie jest przewidziana dla instytucji skutkuje zaburzeniem pewnego stanu równowagi, który instytucje społeczne posiadają.