Instytucje społeczne - podział, rodzaje

Instytucje społeczne możemy podzielić ze względu na dwa kryteria: 1. sposób powstania oraz 2. spełniane role i realizowane potrzeby.

W przypadku pierwszej klasyfikacji mamy do czynienia z instytucjami formalnymi, czyli stworzonymi planowo, „odgórnie”, których funkcjonowanie jest określone przez przepisy, oraz z instytucjami nieformalnymi – stworzonymi pod wpływem impulsu, spontanicznie, w momencie utworzenia się jakiejś grupy osób posiadających wspólne potrzeby, zainteresowania, interesy.

Natomiast, jeśli weźmiemy pod uwagę drugie z wymienionych kryteriów, wówczas wyróżnimy instytucje:

1. ekonomiczne – są to różnego typu instytucje, które za główny cel stawiają sobie wytwarzanie dóbr i usług, a następnie ich rozprowadzanie i sprzedawanie; tutaj również zaklasyfikowane zostały instytucje, które zajmują się obrotem pieniędzy. Przykładem mogą być: banki, przedsiębiorstwa przemysłowe.
2. socjalne – tutaj zaklasyfikujemy instytucje, których głównym zadaniem jest zaspokajanie potrzeb społecznych człowieka; mają również na celu łagodzenie konfliktów społecznych, dbanie o dobry rozwój społeczeństwa. Są to przykładowo: organizacje charytatywne, fundacje, stowarzyszenia towarzyskie.
3. polityczne – celem tego typu instytucji jest posiadanie i sprawowanie władzy – zdobycie jej i utrzymanie; są to na przykład partie polityczne, sejm, rząd.
4. religijne – są to instytucje, które mają na celu regulację życia religijnego swoich członków, odpowiadają na potrzeby duchowe człowieka; ich celem jest również zapewnienie odpowiednich relacji, kontaktu człowieka z istotą wyższą. Przykład: kościoły, wspólnoty religijne, związki religijne
5. wychowawczo-kulturalne – w przypadku tego rodzaju instytucji społecznych mówimy o instytucjach zaspokajających podstawowe potrzeby natury kulturalnej oraz placówkach itp. pełniących funkcje edukacyjne i wychowawcze, przekazujące młodym członkom społeczności wiedzę i reguły zachowania, wzorce niezbędne do prawidłowego funkcjonowania w społeczeństwie. Możemy wymienić tutaj choćby placówki oświatowe, np. szkoły, oraz kina, muzea, teatry, organizacje kulturalno-wychowawcze.

Polecamy również:

  • Człowiek jako istota społeczna - definicja, znaczenie - WOS

    Człowiek żyjąc w określonej zbiorowości, staje się automatycznie istotą społeczną – należy do określonej społeczności i wobec czego posiada pewne obowiązki i przywileje z tego tytułu. Więcej »

  • Ruchy społeczne - definicja, geneza, cele - WOS

    Ruch społeczny – definicja Ruch społeczny to zbiorowe, spontaniczne działanie, ukierunkowane na określony cel, zmierzające do wywołania lub powstrzymania zmian społecznych. Z reguły ruchy społeczne nie tworzą sformalizowanych i zinstytucjonalizowanych struktur, jednak w momencie, kiedy pojawia się możliwość... Więcej »

  • Konflikty społeczne - definicja, informacje wstępne - WOS

    Konflikt społeczny – definicja Konflikty społeczne (z łac. conflictus – zderzenie) – poszczególne grupy w społeczeństwie różnią się od siebie, mają inne oczekiwania, cele, wartości, jednak do konfliktu dochodzi, kiedy poszczególna grupa lub osoba dąży do... Więcej »

  • Naród - definicja, cechy, geneza. Naród a państwo - WOS

    Pojęcie narodu jest stosunkowo nowe, bowiem funkcjonuje dopiero od przełomu XVII i XIX wieku, jest to zatem także twór historyczny. We wcześniejszych epokach nie funkcjonował w świadomości wspólnot jako zjawisko społeczne, poczucie jedności często wiązało się jedynie z określoną grupą, np. społeczną.... Więcej »

  • Człowiek jako jednostka - WOS

    Człowiek będący częścią jakiejś wspólnoty, społeczeństwa funkcjonuje w świecie również jako indywiduum, odrębna jednostka. Więcej »

Komentarze (0)
Wynik działania 5 + 1 =
Ostatnio komentowane
Brakowało mi rozwinięcia „przyjaciele momo” w bohaterach, ale tak to super.
anonim • 2025-06-16 20:16:00
spoko dostałem 5
anonim • 2025-06-16 18:47:01
fajnie streszcnone bardzo pomocne
anonim • 2025-06-11 15:52:32
fajny
anonim • 2025-06-09 17:45:57
Bardzo fajne interesujący Cy
anonim • 2025-06-01 19:21:22