Instytucje społeczne możemy podzielić ze względu na dwa kryteria: 1. sposób powstania oraz 2. spełniane role i realizowane potrzeby.
W przypadku pierwszej klasyfikacji mamy do czynienia z instytucjami formalnymi, czyli stworzonymi planowo, „odgórnie”, których funkcjonowanie jest określone przez przepisy, oraz z instytucjami nieformalnymi – stworzonymi pod wpływem impulsu, spontanicznie, w momencie utworzenia się jakiejś grupy osób posiadających wspólne potrzeby, zainteresowania, interesy.
Natomiast, jeśli weźmiemy pod uwagę drugie z wymienionych kryteriów, wówczas wyróżnimy instytucje:
1. ekonomiczne – są to różnego typu instytucje, które za główny cel stawiają sobie wytwarzanie dóbr i usług, a następnie ich rozprowadzanie i sprzedawanie; tutaj również zaklasyfikowane zostały instytucje, które zajmują się obrotem pieniędzy. Przykładem mogą być: banki, przedsiębiorstwa przemysłowe.
2. socjalne – tutaj zaklasyfikujemy instytucje, których głównym zadaniem jest zaspokajanie potrzeb społecznych człowieka; mają również na celu łagodzenie konfliktów społecznych, dbanie o dobry rozwój społeczeństwa. Są to przykładowo: organizacje charytatywne, fundacje, stowarzyszenia towarzyskie.
3. polit