Grupa społeczna – definicja
Grupę społeczną tworzą minimum trzy osoby, które łączy stosunek społeczny i więź społeczna.
Grupa społeczna jest podstawowym pojęciem socjologicznym, używanym w znaczeniu szerszym – grupa społeczna to po prostu grupa ludzi mająca, np. jakąś wspólną cechę oraz w znaczeniu węższym – grupa społeczna to zbiór ludzi połączonych więzami społecznymi, świadomych łączących ich zależności i wzajemnych oddziaływań.
Grupy społeczne – funkcje
Istnieją następujące funkcje grup społecznych:
- socjalizacyjna – w grupie dochodzi do socjalizacji, tj. procesu przyswajania przez człowieka systemu wartości, norm społecznych oraz obowiązujących w społeczności wzorców postępowania. Poprzez socjalizację jednostka uczy się jak żyć, jak funkcjonować w danej zbiorowości, nabywa cech danej grupy. Socjalizacja ma podwójny charakter: pierwotny (z reguły odbywająca się w rodzinie) oraz wtórny (dokonująca się we wtórnych grupach społecznych, np. wewspólnocie religijnej);
- kontrola społeczna – grupa społeczna stwarza pewne normy postępowania i jednocześnie stoi na straży ich przestrzegania, zatem pełni funkcję aparatu kontrolnego. Grupa społeczna może stosować określone sankcje za przestrzeganie bądź nieprzestrzeganie norm, z reguły mają one formy kary lub nagrody. Charakterystyczny jest w tej funkcji fakt, iż każda jednostka wchodząca w skład grupy jest jednocześnie kontrolowana i kontrolująca;
- zmniejszanie lęku – przynależność do grupy społecznej sprawia, iż człowiek czuje się w świecie bezpieczniej, wie bowiem, że istnieje grupa będąca w stanie go obronić w razie niebezpieczeństwa bądź wesprzeć w przypadku złych momentów życiowych; jednostka zawsze mniej boi się w grupie, ponieważ poczucie wspólnoty daje siłę. Ponadto poprzez bycie członkiem jakiejś zbiorowości zaspokajamy potrzebę afiliacji, tj. przynależności;
- budowanie tożsamości jednostki – przynależność do grupy daje możliwość uświadomienia sobie swojej tożsamości, człowiek autodefiniuje się poprzez porównywanie z innymi członkami grupy, zauważa swoją odrębność, wyjątkowość i niepowtarzalność na tle cech, wizerunków innych jednostek.